ΣΕΛΙΔΕΣ

Τρίτη 26 Αυγούστου 2014

Φανουρόπιτα Μοναστηριακή: Συνταγή, Έθιμο και Ευχή



 Είναι μία φανουρόπιτα μοναστηριακή, την έχω βρει από τη σελίδα του Αγίου Νεκταρίου,και είναι πολύ απλή και πεντανόστιμη. Οι σταφίδες και τα καρύδια κάνουν τη διαφορά! Αξίζει να τη δοκιμάσετε...
Τι χρειαζόμαστε:
4 φλυτζάνια τσαγιού αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
1 κουταλάκι κανέλλα
1 μπέικιν
1 φλυτζάνι τσαγιού λάδι
1 φλυτζάνι τσαγιού ζάχαρη
1/2 φλυτζάνι τσαγιού νερό
3/4 φλυτζάνι τσαγιού πορτοκαλάδα
ελάχιστη σόδα
ξύσμα λεμονιού - πορτοκαλιού
1 φλυτζάνι τσαγιού σταφίδα ξανθή (προαιρετικά)
1 φλυτζάνι τσαγιού καρύδια (προαιρετικά)

Εκτέλεση:

Χτυπάμε όλα τα υλικά στο μίξερ για λίγα λεπτά και μετά βάζουμε το αλεύρι με τη σόδα και το μπέικιν και ανακατεύουμε καλά.
Ύστερα βάζουμε το φλυτζάνι με τη ξανθή σταφίδα και το φλυτζάνι με τα καρύδια κομμένα χοντρά.
Βάζουμε το μείγμα σε βουτυρωμένο ταψί νούμερο 30 και το ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 45΄ λεπτά ή έως ότου βγει καθαρό το μαχαίρι.
Όταν ψηθεί την αφήνουμε να κρυώσει και κατόπιν πασπαλίζουμε από πάνω με ζάχαρη άχνη.
Η Ευχή:
Η Ευχή αυτή διαβάζεται κατά την παρασκευή της Φανουρόπιτας που φτιάχνουμε προς τιμήν του Αγίου Φανουρίου:
Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος, ο της βρώσεως της μενούσης εις τον αιώνα πλουσιοπάροχος χορηγός, ο δοτήρ των αγαθών, ο δέ Ηλιού τροφήν αγεώργητον πηγάσας, η ελπίς των απηλπισμένων, η βοήθεια των αβοηθήτων και σωτηρία των ψυχών ημών. Ευλόγησον τα δώρα ταύτα και τους ταύτα σοι προσκομίσαντας, εις δόξαν σήν και τιμήν του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου. Παράσχου δέ, αγαθέ, τοις ευπρεπίσασι τους πλακούντας τούτους, πάντα τά εγκόσμια καί υπερκόσμια αγαθά σου. Εύφρανον αυτούς εν χαρά μετά του προσώπου σου, δείξον αυτοίς οδούς προς σωτηρίαν. Τα αιτήματα τών καρδιών αυτών καί πάσαν τήν βουλήν αυτών ταχέως πλήρωσον, οδηγών αυτούς προς εργασίαν τών εντολών σου, ίνα διά παντός εν ευφροσύνη καί αγαλλιάσει υμνώσι καί δοξάσωσι το πάντιμον καί μεγαλοπρεπές όνομά σου, πρεσβείαις της υπερευλογημένης Θεοτόκου, του αγίου ένδοξου νεομάρτυρος Φανουρίου, του Θαυματουργού, καί πάντων σου τών αγίων. Αμήν.
Το έθιμο:
Η πίτα του Αγίου Φανουρίου είναι μια νηστίσιμη πίτα που φτιάχνεται στην μνήμη του Αγίου (27/08) και προσφέρεται στους πιστούς ως ευλογία.
Σίγουρα είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από μια ευλαβική χειρονομία των πιστών (κυρίως από το γυναικείο φύλλο και το όνομα του έχει συνδεθεί με την εύρεση απολεσθέντων αντικειμένων αλλά και προσώπων) και δεν νομίζουμε ότι υποκρύπτει κάτι το αντικανονικό ή το άσχημο. Άλλωστε αν επρόκειτο για κάτι το οποίο αλλοίωνε την λατρευτική τάξη και ήταν αντίθετο με την εκκλησιαστική μας παράδοση, η εκκλησία είχε τον χρόνο και τον τρόπο να το διορθώσει και να το αποτρέψει.
"Ο νεοφανής Άγιος Φανούριος είναι, στη λαϊκή μας παράδοση, μέγας ευρετής απωλεσθέντων αντικειμένων. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα δημιoύργησε το ιδιότυπο λατρευτικό υπόβαθρο της προσφοράς κατά την ημέρα της εορτής του (27 Αυγούστου) εθιμικών άρτων και γλυκισμάτων, τα οποία, αφού ευλογηθούν από τον ιερέα, μοιράζονται στους παρευρισκομένους.
Η σύνδεση του Αγίου με τα χαμένα αντικείμενα είναι παρετυμολογική: Ο Φανούριος φανερώνει! Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Η αμφίεσή του παρέπεμπε σε στρατιωτικό Άγιο. Σε ειδικά εικονίδια πάνω στην ίδια εικόνα υπήρχαν σκηνές από το μαρτύριο του Αγίου. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή "Άγιος Φανούριος". Από τη Ρόδο η λατρεία του εξαπλώθηκε στα κοντινά νησιά και κυρίως στην Κρήτη, όπου υπάρχουν σήμερα τρία σπουδαία μοναστήρια στα οποία τιμάται και δεκάδες ναοί.
Στην προσφορά άρτων και γλυκισμάτων προς τον Άγιο Φανούριο ανιχνεύονται απηχήσεις των νεοελληνικών νεκρικών εθίμων, αφού το τάμα προς τον Άγιο σχετίζεται με τη μεταθανάτια τύχη των συγγενικών του προσώπων! Πιο συγκεκριμένα, η πίτα παρασκευάζεται "για να συγχωρέσει ο Θεός τη μάνα του Αγίου" ή "για συγχώριο της μάνας και της αδελφής του", ενώ συχνά προστίθεται στην ομάδα των γυναικών και η αρραβωνιαστικιά του! Ο μελετητής της ελληνικής λαογραφίας Γιώργος Αικατερινίδης κατέγραψε μια ενδιαφέρουσα παράδοση για τη μητέρα του Αγίου στις βρύσες Μεραμπέλλου:
"Η μάνα του Αγίου δεν ηκαμε καλό ποτέ τζη. Μόνο ένα κρομμυδύφυλλο ήδωσε μια βολά σ'ένα διακονιάρη. Σαν απόθανε ήβραζε σ'ένα καζάνι με πίσσα και ο Άγιος αρώτησε: α-Γιάντα η μάνα μου είναι εκειά μέσα;
Ο Μιχαήλ Αρχάγγελος τ'απηλοήθηκε: -Γιατί δεν ήκαμε ποτέ καλό. Να ρίξομε το κρομμυδόφυλλο που ήδωσε κι ανέ τηνέ σηκώσει να βγει επάνω, να σωθεί...
Ερίξανε το κρομμυδόφυλλο και η μάνα ντου βγήκε στα χείλια του καζανιού μαζί με τρεις άλλες γυναίκες που πιαστήκανε κι αυτές από το κρομμύδι. Μα η μάνα ντου τώσε δίνει μια σπρωξιά και πέφτουνε πάλι μέσα. Τοτεσάς λέει ο Αρχάγγελος: Θωρείς πως κι επαέ είναι ακόμη κακή.
Τοτεσάς ο Άγιος Φανούριος ζήτησε μια χάρη: Να μην πηγαίνουνε πράμα γι'αυτόν, μόνο για τη μάνα ντου για να λένε να τση συγχωρέσει ο Θεός..."
Οι παραλλαγές της παράδοσης για την αμαρτωλή μητέρα του Αγίου Φανουρίου που ακούγονται σ'όλη την Ελλάδα είναι δεκάδες. Ακόμη και ως ειδωλολάτρης που δεν ασπάστηκε το Χριστιανισμό αναφέρεται. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης σημειώνει στο διήγημά του "Γουτού Γουπατού" - χωρίς να αναφέρει τίποτα περισσότερο : "Όσοι επικαλούνται τον Άγιο Φανούριον οφείλουν να λέγουν: Θεός σχωρέσ' τη μητέρα του Αγίου Φανουρίου. Θεός σχωρέσ' την." (Νίκος & Μαρία Ψιλάκη, "Το ψωμί των Ελλήνων και τα γλυκίσματα της λαϊκής μας παράδοσης")
"Τον Άγιο Φανούριο έκανε αρκετά δημοφιλή η παρήχηση του ονόματός του προς το φαίνω, φανερώνω. Είναι ο Άγιος που φανερώνει τα χαμένα ζώα ή πράγματα και την τύχη. Γι'αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατά στο χέρι αναμμένο κερί και στην πίστη του λαού έχει θέση μάντη. Εννοείται ότι το αίτημα συνοδεύεται και με ορισμένα τάματα. Π.χ. οι γυναίκες της Παρνασσίδας, όταν έχουν πράγμα χαμένο τάζουν:
Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ μου το... και θα σου κάνω μια κουλούρα για την ψυχή της μάνα σου! (Η μάνα του Αγίου έχει πολλές αμαρτίες). Ύστερα ονειρεύονται αυτό που έχασαν και το βρίσκουν. Τότε κάνουν μια κουλούρα και τη μοιράζουν στα μικρά παιδιά λέγοντας: "Πάρτε να σ'χωρέστε" (δηλαδή τη μάνα του Αγίου). (Αράχωβα).
Πίτα κάνουν και οι ανύπαντρες για να τους βρει γαμπρό. (Κρήτη)" (Γ.Α.Μέγας, "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας")
"Για τον Άγιο Φανούριο ο λαός μας λέει πολλά. "Είναι ο Άγιος", λένε οι ξώμαχοί μας, "που φανερώνει τα κλεμμένα ζα και τα χαμένα πράγματα". Καμιά φορά πιστεύουν πως φέρνει και την καλή τύχη στον άνθρωπο. Του φανερώνει το δρόμο τον καλό. "Του φέγγει", λέει ο λαός για κάποιον που τον πάει καλά η τύχη του. "Του φέγγει ο Άγιος Φανούριος". Γι'αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατάει στο χέρι κερί αναμμένο και να φωτίζει. " (Βασίλη Λαμνάτου, "Οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας")
"Στην Κύπρο, στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές, ο Άγιος μπορεί να φανερώσει στην κάθε ανύπαντρη κοπέλα το μέλλοντα σύζυγό της! "Οι ανύπαντρες κοπέλες που θέλουν να παντρευτούν ετοιμάζουν φανουρόπιτα για να φανερωθεί ο υποψήφιος γαμπρός". Στη Σκιάθο "πίτα στον Άγιο τάζουν και οι γυναίκες που τον παρακάλεσαν να τους φανερώσει το γαμπρό που θα κάμουν στην κόρη τους". Στη Φλώρινα, η φανουρόπιτα (που την πάνε οι ελεύθερες κοπέλες στην εκκλησιά) χρησιμοποιείται ως ονειρομαντικό μέσον με ένα κομμάτι που βάζουν κάτω απ'το προσκέφαλο (ο Άγιος θα φανερώσει το μέλλοντα σύζυγο).  [...]
Συνήθως η Φανουρόπιτα παρασκευάζεται με επτά ή εννιά υλικά! Η επιλογή των αριθμών αυτών δεν είναι καθόλου τυχαία, μια και είναι γνωστός ο ρόλος των αριθμών στις μαντικές και μαγικές πρακτικές. Τα επτά ή εννιά υλικά φαίνεται να ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη δύναμη της πίτας! [...]
 Συντάκτης: Θωμαή Τσιβόλα στις . Δημοσιευμένο στην κατηγορία Μαγειρική για όλους
ΠΗΓΗ:sintagespareas.gr-ourlife.gr

Σάββατο 16 Αυγούστου 2014

Ημερομήνια 2016-2017

Ημερομήνια 2016-2017

 Ημερομήνια 2016-2017
 O νέος κύκλος  αρχίζει με τις παρατηρήσεις  που γίνονται το πρώτο δωδεκαήμερο του Αυγούστου κάθε έτους και είναι βασισμένες πάντα στις απόψεις που γράφει ο  ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ  στα ¨Μετεωρολογικά ¨, βιβλία  που αναφέρονται στον τρόπο πρόβλεψης των καιρικών φαινομένων .
Οι προβλέψεις είναι τοπικές και αναφέρονται στα πεδινά του νομού  Αττικής και σε όλες τις γύρω περιοχές με το ίδιο υψόμετρο.


 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016
1- 10 Οι ζεστές μέρες υπερισχύουν δροσίζοντας τις νυχτερινές ώρες θερμοκρασία (22- 29 οC) .
11- 15 Δυτικοί άνεμοι θα ρίξουν τη θερμοκρασία και φέρουν Φθινοπωρινό καιρό θερμοκρασία (18 – 26 οC) .
16-19 Υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες (28- 30 οC) .Χαμηλότερες θερμοκρασίες με τη δύση του ήλιου (12 – 28 οC) . Τοπικά φαινόμενα χωρίς μεγάλες διαφορές.
20- 27 Πτωτικά θα κινηθεί η θερμοκρασία (19-25 οC). Μπόρες βροχές , καταιγίδες που γρήγορα θα απομακρυνθούν.
28- 31 Άνοδο της θερμοκρασίας (23-28 οC) .
Παρασκευή 28η Οκτωβρίου ,ζεστή μέρα με αραιές Νεφώσεις

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2016
1 – 6 Ζεστές για την εποχή μέρες θερμοκρασία (18-26 οC).
7 -16 Αραιές συννεφιές και στη συνέχεια βροχές καταιγίδες .Επέκταση των φαινομένων γενικά θερμοκρασία (18 – 25 οC).
17 -21 Ανοδικές σχετικά θερμοκρασίες (20 – 28 οC) . Μικρό βοριαδάκι θα δροσίσει αρκετά .Υγρασία , παροδικές βροχούλες .
22 -30 Πτώση της θερμοκρασίας (15 – 23 οC). Πρωινά με κρύο βροχές και μπόρες . Πιθανές τοπικές χαλαζοπτώσεις .
Πέμπτη 17η Νοέμβρη. Δροσερή μέρα , με πιθανές βροχές.
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016
1 -16 Καθαρά χειμωνιάτικες μέρες .Θερμοκρασία (8 – 18 οC). Με παροδικές βροχές και καταιγίδες. Πιθανοί βοριάδες θα ρίξουν περεταίρω τη θερμοκρασία (6 – 15 οC) .
17 -31 Σχετικά ανοδικά θα κινηθεί η Θερμοκρασία (12 – 22 οC) . Λιακάδες θα διατηρούν τις ζεστές σχετικά μέρες .Πολύ δροσερά, κρύα βράδια .
Χριστούγεννα Κυριακή 25η Δεκέμβρη. Γλυκιά χειμωνιάτικη βραδιά .


ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2017
1 –16 Αίθριος καιρός χωρίς ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες (10-20 οC) . Βοριάδες θα δροσίσουν αρκετά .Πιθανές βροχές . Κρύα πρωινά και βράδια .
17 -25 Βελτίωση της θερμοκρασίας ( 10 – 20 οC).Κοπάζουν οι άνεμοι. Αλκυονίδες μέρες .Υγρασία κουφόβραση (Μαλάτσα).
26 -31 Πτώση της θερμοκρασίας ( 5 – 12 οC). Βοριάδες θα φέρουν παγωνιά .Συννεφιασμένες μέρες , βροχερές με καταιγίδες.
Κυριακή πρωτοχρονιάς , Παρασκευή 6/1 των Θεοφανίων,
Αίθριος καιρός , χωρίς πολύ κρύο και χαμηλές θερμοκρασίες ( 10 – 20 οC).

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2017
 

1 – 16 Πτώση της θερμοκρασίας ( 3 – 14 οC). Βοριάδες θα φέρουν , κρύες χειμωνιάτικες μέρες βροχές και καταιγίδες. Πιθανές χιονοπτώσεις στα ορεινά .
21 -29 Αίθριος καιρός γλυκές χειμωνιάτικες μέρες χωρίς πολύ κρύες μέρες . Θερμοκρασίες (8 – 18 οC) .
Καθαρά Δευτέρα 27η Φλεβάρη , θα εναλλάσσονται λιακάδες, ασθενείς άνεμοι , θα δροσίσουν αισθητά.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2017
1 -15 Συννεφιασμένες μέρες χωρίς πολλά κρύα και βροχές. Δροσεροί άνεμοι .Θερμοκρασία (10 – 20 0C).
16 -31 Πτώση της θερμοκρασίας ( 6- 15 0C). Βροχές καταιγίδες πιθανές χιονοπτώσεις .Κρύες μέρες, θα φέρουν οι παγωμένοι βοριάδες .
Σάββατο 25η Μάρτη. Ήπιος καιρός. Θερμοκρασία (7 -12 0C). Πιθανή βροχούλα μπόρες ,βοριαδάκια θα φέρουν κρύο.

 
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2017
1η- 17η Το κρύο θα συνεχίζεται, όσο οι βόρειοι άνεμοι , θα επικρατούν. Θερμοκρασίες (6 – 16 0C).Πιθανές βροχές μεγάλης διάρκειας για την εποχή.
18η-24η Βελτίωση της θερμοκρασίας ( 8- 18 0C) , πτώση των ανέμων μερική ηλιοφάνεια .
25η- 30 Πτώση της θερμοκρασίας ( 5- 16 0C). Συννεφόκαμα και βοριάδες θα διατηρούν τη θερμοκρασίας, σε χαμηλά επίπεδα .
Μεγάλη Παρασκευή 14η Απρίλη , και Κυριακή Πάσχα 16η Απρίλη συννεφιασμένες μέρες με πιθανές μπόρες και αντάρες.

ΜΑΙΟΣ 2017
 

1 -17 Υποχώρηση των βόρειων ανέμων , θα φέρουν σε υψηλότερα επίπεδα τη θερμοκρασία (10 – 20οC). Δροσερές ακόμη μέρες με ένα νοτιοδυτικό αεράκι να κρατά τον καιρό ανοιξιάτικο.
18 -31 Ανοδικές θερμοκρασίες (18 -28 ο C) . Αραιές συννεφιές και παροδικές βροχές .Δροσεροί νοτιάδες και ζεστές μέρες στο τέλος του μήνα
Δευτέρα 1η ΜΑΗ , δροσερή μέρα με πιθανές βροχούλες .

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017
1 – 17 Αλματώδη άνοδος της θερμοκρασίας (25 –32 οC) . Νοτιοδυτική άνεμοι θα συγκρατούν τη θερμοκρασία σε αυτά τα επίπεδα .
18 – 26 Βορειοανατολικοί άνεμοι θα ρίξουν αρκετά τη θερμοκρασία (22 –28 οC ) και θα δροσίζουν αρκετά . Πιθανές βροχές και μπόρες.
27 -30 Άνοδος της θερμοκρασίας (28 –36 οC) .Άπνοια . Πιθανός καύσωνας.
Δευτέρα 5η Ιούνη του Αγίου Πνεύματος , ζεστή μέρα με άπνοια.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2017

1 -9 Ζεστές μέρες χωρίς αέρηδες ικανούς να δροσίσουν. Θερμοκρασία (29-34οC).
10 -18 Βορειοδυτικό αεράκι ρίχνει τη θερμοκρασία (26-32 οC) και δίνει δροσερότερες μέρες.
18 -26 Άνοδος της θερμοκρασίας (28 –34 οC) . Συννεφόκαμα .Άπνοια . Υγρασία , κουφόβραση , (Μαλάτσα) .Πιθανός καύσωνας .
27 -31 Πτώση της θερμοκρασίας (26-31 οC). Με ένα βοριαδάκι να δροσίζει περιοδικά. Αραιές συννεφιές . 

Η επιμέλεια και η παρατήρηση των καιρικών φαινομένων έγιναν από τον δάσκαλο Κωστή Αγγελακόπουλο. ΠΗΓΗ

......................................................................................................
  
Θεσσαλία:Τα ημερομήνια προβλέπουν χειμώνα το Φεβρουάριο
Τις προβλέψεις του για τον καιρό που θα έχουμε μέχρι τον Αύγουστο του 2017 κάνει με τα ημερομήνια του ο δασοπόνος-ιεροψάλτης Π. Μπλάνας.
Οκτώβριος
 
Το α’ δεκαήμερο ο καιρός είναι βελτιωμένος και καλός μέχρι 8 του μηνός. Από 8-10 ο καιρός γίνεται βροχερός, με συννεφιές πολλές και λίγες βροχές στα ορεινά.
Το β’ δεκαήμερο ο καιρός θα είναι άστατος, με λίγες βροχές και βορειοδυτικούς ανέμους από 11-18 του μήνα. Από 19-20 ο καιρός ηρεμεί και γίνεται ζεστός. Φθινοπωρινό 10ήμερο.
Το γ’ δεκαήμερο ο καιρός θα είναι άστατος, με διαφορά θερμοκρασίας ημέρας με νύχτα. Προς το τέλος του μήνα ίσως βρέξει στα ορεινά, με μπόρες και καταιγίδες.
Την 28η Οκτωβρίου η μέρα θα είναι ζεστή με νεφώσεις.
 
Νοέμβριος
 

 
Το α’ δεκαήμερο ο καιρός θα είναι ζεστός για την εποχή και μεταξύ 7-10 του μηνός προβλέπονται αραιές συννεφιές, με βροχές και καταιγίδες.
Το β’ δεκαήμερο ο καιρός διατηρείται άστατος με λίγες βροχές μέχρι στις 15 του μήνα. Από 15- 20 του μηνός βοριάδες και παροδικές βροχές.
Το γ’ δεκαήμερο προβλέπεται πτώση της θερμοκρασίας, με κρύο και βροχερό καιρό και λίγα χιόνια σε υψηλά υψόμετρα της Θεσσαλίας και Β. Ελλάδος.
 
Δεκέμβριος
 
Μέχρι τις 10 του μήνα ο καιρός θα είναι καθαρά χειμωνιάτικος, με βροχές-καταιγίδες και με χιόνια στα ορεινά όλης της Ελλάδος.
Το α’ δεκαήμερο από 11-16 του μηνός ο καιρός θα είναι ίδιος με το α’ δεκαήμερο και από 17-20 προβλέπονται λιακάδες με άστατο καιρό.
Το γ’ δεκαήμερο ο καιρός παραμένει αίθριος, με λιακάδες και κρύο τα βράδια.
 
Ιανουάριος 2017
 

 
Ο καιρός προβλέπεται να είναι αίθριος το α’ δεκαήμερο, χωρίς χαμηλές θερμοκρασίες, με βοριάδες και κρύα πρωινά και βράδια. Λίγες βροχές προβλέπονται στο τέλος του 10ημέρου.
Το β’ δεκαήμερο ο καιρός διατηρείται βροχερός για το διάστημα από 11-14 του μήνα. Από 15-20 του μήνα οι μέρες θα είναι καλές για την εποχή.
Το γ’ δεκαήμερο προβλέπεται πτώση της θερμοκρασίας, με αίθριο καιρό και χωρίς κρύο, πολλές βροχές και πολλά χιόνια στα ορεινά, πάνω από 1700 μ. υψόμετρο.

Φεβρουάριος


Το α’ και β’ δεκαήμερο προβλέπεται πτώση της θερμοκρασίας με βοριάδες, βροχές-καταιγίδες και χιόνια αρκετά, παντού σε όλα τα ορεινά και ημιορεινά. Για το διάστημα μεταξύ 19-23 του μηνός προβλέπονται πολλά χιόνια και παγετοί, με βοριάδες από τη Σιβηρία και πυκνές χιονοπτώσεις παντού.
Το γ’ δεκαήμερο προβλέπεται αίθριος καιρός, με γλυκές χειμωνιάτικες μέρες, χωρίς πολύ κρύο. Από 24-29 του μηνός ο καιρός θα είναι μαλακός, αίθριος με αραιές συννεφιές.
 
Μάρτιος
 
Ο καιρός θα είναι άστατος μέχρι τις 5 του μηνός. Από 6-10 του μήνα προβλέπονται σποραδικές βροχές, με μικρή πτώση της θερμοκρασίας. Χιόνια προβλέπονται στα πολύ ορεινά της Θεσσαλίας-Β. Ελλάδος.
Όλο το β’ δεκαήμερο προβλέπονται βροχές και χιόνια στα ορεινά – ημιορεινά και πεδινά της Β. Ελλάδος, με βόρειους ανέμους από τη Σιβηρία.
Το γ’ δεκαήμερο προβλέπονται βροχές και καταιγίδες, αρκετές συννεφιές και βορειοανατολικοί άνεμοι. .Χιόνια θα πέσουν στα πιο ορεινά της Θεσσαλίας – Β. Ελλάδος – Ηπείρου – Στερεάς Ελλάδος.
 
Απρίλιος
 
Ο καιρός θα είναι άστατος, με κρύο τσουχτερό, βοριάδες και πολλές βροχές σε όλη την επικράτεια το α’ δεκαήμερο.
Το β’ δεκαήμερο, μέχρι τις 14 του μήνα ο καιρός θα είναι ίδιος με το α’ δεκαήμερο. Από τις 15-20 του μήνα προβλέπεται πτώση των ανέμων, με άνοδο της θερμοκρασίας και μερική ηλιοφάνεια.
Από 21-24 του μήνα ο καιρός θα είναι καλός, αλλά άστατος και από τις 25-30 του μήνα προβλέπεται πτώση της θερμοκρασίας.
 
Μάιος


 
Ο καιρός γίνεται μαλακός και δροσερός λόγω παύσης των βορειοανατολικών ανέμων και επικράτηση νοτιοδυτικών ανέμων με λίγες βροχές στα ορεινά της Θεσσαλίας – Εύβοιας – Αττικής.
Από 11-14 του μήνα ο καιρός θα είναι δροσερός και ανοιξιάτικος. Από τις 15-20 του μηνός ο καιρός θα είναι συννεφιασμένος και λίγες βροχές θα πέσουν στο Πήλιο- Όθρυ – Εύβοια – Αττική.
Από 21-26 του μηνός πάλι ο καιρός θα είναι συννεφιασμένος, με λίγες βροχές. Από τις 27-31 του μήνα ο καιρός θα είναι ζεστός, με νότιους ανέμους (λίβας) για την περιοχή της Μαγνησίας – Θεσσαλίας.
 
Ιούνιος

Όλο το α’ δεκαήμερο προβλέπονται νοτιοδυτικοί άνεμοι, με σημαντική άνοδο της θερμοκρασίας, με διαστήματα άπνοιας και υγρασίας.
Από 11-16 του μηνός ο καιρός θα είναι ζεστός για την εποχή, με άπνοια, υγρασία, με απογευματινές μπόρες – καταιγίδες, με χαλαζόπτωση.
Από 21-27 του μήνα ο καιρός θα είναι άστατος, με ζέστη, άπνοια και τις απογευματινές ώρες μπόρες και καταιγίδες. Από 28-30 του μήνα προβλέπουμε σε όλη τη Θεσσαλία και τον ελλαδικό χώρο καύσωνα με σοβαρή άπνοια.

Ιούλιος

 
Όλο το α’ δεκαήμερο ο καιρός θα είναι άστατος και ζεστός, με μπόρες στα ορεινά.
Όλο το β’ δεκαήμερο προβλέπεται να είναι δροσερό με βορειοδυτικούς ανέμους.
Η θερμοκρασία ανεβαίνει το γ’ δεκαήμερο, με άπνοια και μεγάλη υγρασία. Προβλέπουμε μίνι καύσωνα μεταξύ 24-27 Ιουλίου σε όλη την Ελλάδα. Από 28-31 του μήνα ο καιρός γίνεται δροσερός λόγω βορείων ανέμων.

Αύγουστος
 

 
Από 1-6 του μήνα ο καιρός θα είναι άστατος, με ζέστη όχι μεγάλη. Από 7-10 του μηνός προβλέπουμε άστατο καιρό, με συννεφιά και υγρασία μεγάλη.
Όλο το β’ δεκαήμερο ο καιρός θα είναι άστατος, συννεφιασμένος, με ζέστη, συννεφόκαμα και μεγάλη άπνοια.
Από 21-24 Αυγούστου ο καιρός θα είναι ζεστός, με άπνοια και τις απογευματινές ώρες προβλέπονται μπόρες και καταιγίδες, στις περιοχές του Πηλίου, Όθρυ, Εύβοια και Αττική. Από τις 25-31 Αυγούστου ο καιρός θα είναι άστατος, με συννεφιές και πολλές μπόρες και καταιγίδες για την εποχή. ΠΗΓΗ

Πλουμιστά Γαμήλια Ψωμιά της Κύπρου


Πεζούνια με πλουμίθκια (για τον παστόν)
Πεζούνια με πλουμίθκια (για τον παστόν)
Πλουμιστή πίττα του αντρογύνου
Πλουμιστή πίττα του αντρογύνου
Κουλούρι του κολοτζιού (για το κάλεσμα)
Κουλούρι του κολοτζιού (για το κάλεσμα)
Κολότζι με το κουλούρι (για κάλεσμα στο γάμο)
Κολότζι με το κουλούρι (για κάλεσμα στο γάμο)
Κουλούρι της νύφης με πλουμίδκια
Κουλούρι της νύφης με πλουμίδκια
Κουλούρι της νύφης με κληματαριά και σταφύλια
Κουλούρι της νύφης με κληματαριά και σταφύλια
Πίττα του γάμου με γεωμετρικά σχέδια
Πίττα του γάμου με γεωμετρικά σχέδια
Πλουμιστή γλυσταρκά (για κάλεσμα στο γάμο)
Πλουμιστή γλυσταρκά (για κάλεσμα στο γάμο)
Κουλούρι του παστού (μανάσσας)
Κουλούρι του παστού (μανάσσας)
Κουλούρι για τον στολισμό του παστού
Κουλούρι για τον στολισμό του παστού
Πλουμιστό φίδι για τον στολισμό του παστού
Πλουμιστό φίδι για τον στολισμό του παστού
Πλουμιστός Σταυρός για την ευλογίαν του αντρογύνου
Πλουμιστός Σταυρός για την ευλογίαν του αντρογύνου
Τσουρέκι του γάμου για το κάλεσμα
Τσουρέκι του γάμου για το κάλεσμα
Κανίσσιν του γάμου για το κάλεσμα
Κανίσσιν του γάμου για το κάλεσμα
Κουλουρούδκια του γάμου
Κουλουρούδκια του γάμου
Από το βιβλίο «Το Πλουμιστό Ψωμί της Κύπρου» της Δωρίτας Βοσκαρίδου

Πηγή:noctoc-noctoc.blogspot.gr

Ο Ορθόδοξος Ναός καί οί Συμβολισμοί του .

Ο ορθόδοξος ναός είναι μια μικρογραφία του σύμπαντος κόσμου (ορατού και αοράτου). Είναι κατά τον καθηγητή Γ. Αντουράκη “ένα ορατό σημείο - σύμβολο- εκείνου που δεν μπορούν να δουν τα ανθρώπινα μάτια. Η μυστική σημασία του ναού αποκαλύπτεται μόνο στους μυημένους, στους πιστούς”
 
  • Ο τρούλος συμβολίζει τον ουρανό.
  • Τα κανδήλια και οι πολυέλαιοι συμβολίζουν τα άστρα του ουρανίου θόλου.
  • Το άγιο Βήμα συμβολίζει τον Παράδεισο, την Άνω Ιερουσαλήμ (Αποκ.21:2), μέσα στον οποίο τελείται ακατάπαυτα η ουράνια Θεία Λειτουργία, με λειτουργούς τους αγγέλους
  • Η αγία Τράπεζα συμβολίζει το Θρόνο του Εσφαγμένου Αρνίου (Αποκ. Αποκ.22:3).
  • Τα καλύμματα, της αγίας Τραπέζης συμβολίζουν τα ιερά σάβανα και τη σινδόνα, με την οποία τυλίχθηκε το άχραντο Σώμα του Χριστού κατά την θεία ταφή Του
  •  
  • Τα ιερά τους άμφια έχουν και αυτά το συμβολισμό τους. Η λαμπρότητα και η καθαρότητά τους συμβολίζουν την ιερατική χάρη, που είναι ενδεδυμένοι.
  • Η γη συμβολίζεται δια του δαπέδου του ναού. Εκεί στέκονται οι πιστοί, οποίοι απαρτίζουν την επί γης στρατευόμενη Εκκλησία και ατενίζουν τον ουρανό (θόλο), τον Παράδεισο (ιερό βήμα) και τους εικονιζόμενος αγίους
  • Η αγία Τράπεζα στηρίζεται συνήθως σε έναν στύλο, ο οποίος συμβολίζει τον ασάλευτο στύλο της Εκκλησίας, το Χριστό, ή σε τέσσερις στύλους που συμβολίζουν τους τέσσερις Ευαγγελιστές.
  • Πάνω στην αγία Τράπεζα υπάρχει το ιερό Ευαγγέλιο, το οποίο συμβολίζει την πραγματικό παρουσία του Χριστού στην Εκκλησία και το γεγονός ότι η Εκκλησία διαφυλλάσει την Αλήθεια.
  • Υπάρχει ακόμα ο Σταυρός ευλογίας, ο οποίος συμβολίζει την ανίκητη δύναμη της Εκκλησίας κατά του κακού.
  • Tα κηροπήγια, τα οποία συμβολίζουν το ανέσπερο φως της χριστιανικής διδασκαλίας.
  • Πίσω από την αγία Τράπεζα υπάρχουν τα εξαπτέρυγα, μεταλλικά λάβαρα με παραστάσεις αγγελικών μορφών που ακτινοβολούν. Συμβολίζουν ασφαλώς το αγγελικό τάγμα των εξαπτερύγων αγγέλων, το οποίο παραστέκεται τιμητικά στο Θεό (Ησ.6:1-2, Αποκ.4:6-8).
  • Στη βορειοανατολική πλευρά του ιερού βήματος υπάρχει η κόγχη της ιεράς Προθέσεως, η οποία συμβολίζει το ιερό σπήλαιο της Γεννήσεως του Κυρίου.
  • Ο άμβωνας συμβολίζει τον τάφο του Χριστού και ο διάκονος τον άγγελο της Αναστάσεως (Μάρκ.16:6). Φέρει παραστάσεις των ιερών Ευαγγελιστών και υπάρχει ανάγλυφο περιστέρι, πάνω στο οποίο τοποθετείται το ιερό Ευαγγέλιο και συμβολίζει το Άγιο Πνεύμα.
  • Στο μπροστινό μέρος του σολέα βρίσκονται τα μεγάλα μανουάλια, τα οποία μαζί με τα κανδύλια του τέμπλου, εκτός από το φως που εκπέμπουν, συμβολίζουν το νοητό φως του Χριστού, το οποίο «φαίνει πάσι». Το ίδιο και οι πολυέλαιοι ή ο συνδυασμός οι οποίοι κρέμονται από την οροφή και συμβολίζουν το φως του Χριστού και τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, που κατέρχεται από τον ουρανό.
  • Τα κεριά συμβολίζουν την ψυχή μας, η οποία θα πρέπει να είναι καθαρή όπως το φως και να καίει σαν τη φωτιά από λαχτάρα για την ένωσή της με το Χριστό.
  • Οι εύηχες καμπάνες καλούν τους πιστούς να προσέλθουν στην Εκκλησία. Έχουν πάρει την ονομασία τους από την Καμπανία, περιοχή της Ιταλίας, στην οποία πρωτοκατασκευάστηκαν. Συμβολίζουν δε τις σάλπιγγες των αγγέλων για εκγρήγορση.


Ο ορθόδοξος ναός αποτελεί το κέντρο της ενοριακής ζωής. Δεν είναι τυχαίο ότι, κατά κανόνα, κτίζεται στο κέντρο της συνοικίας, ή του χωριού και οι τρούλοι και το καμπαναριό προεξέχουν των παρακείμενων κτιρίων. Παλαιότερα όταν υπήρχε έντονο το στοιχείο της κοινωνικότητας και δεν είχε υπεισέλθει το μικρόβιο της αστικής απομόνωσης, ο περίβολος του ναού ήταν τόπος συγκέντρωσης και επίλυσης των προβλημάτων των ενοριτών με κοινή συμμετοχή όλων
Ο ναός είναι το δεύτερο σπίτι του πιστού. Βρέφος όντας εκεί οδηγείται για τον σαραντισμό. Στο ναό λαμβάνει το άγιο Βάπτισμα και αναγεννάται σε νέα εν Χριστώ ύπαρξη. Εκεί στεφανώνεται και μοιράζεται τη χάρα του γάμου του με όλη την τοπική εκκλησία. Εκεί απολαμβάνει τις χαρές των μεγάλων γιορτινών ημερών. Στο ναό χαίρεται τη βάπτιση των παιδιών του. Εκεί μετέχει των ιερών μυστηρίων και λαμβάνει τη λυτρωτική χάρη του Θεού. Μέσα σ’ αυτόν σπεύδει να προσευχηθεί για τις δυσκολίες της ζωής και να αντλήσει δύναμη για την πορεία της ζωής του. Εκεί οδηγείται με το πέρας της επί γης ζωής του, για την εξόδιο ακολουθία του. Στο ναό θα αναπέμπονται εσαεί επιμνημόσυνες δεήσεις γι’ αυτόν και για όλους τους κεκοιμημένους πιστούς.
πηγή 


Κυριακή 3 Αυγούστου 2014

Ο ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ


15 Αυγούστου: Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου


Η Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης, με την οποία η Εκκλησία μας εορτάζει , πρώτον, το θάνατο και την ταφή της Παναγίας και, δεύτερον, την ανάσταση και τη μετάστασή της στους ουρανούς. Αφού ο Κύριος με το σταυρικό του θάνατο πάτησε και κατάργησε το θάνατο, ήταν φυσικό να ανεβάσει στους ουρανούς τη Μητέρα του και να της χαρίσει τη δόξα της αιωνιότητας. Όπως λένε τα τροπάρια της Κοιμήσεως, ο θάνατός της προμνηστεύεται τη ζωή. Αυτή που γέννησε τη ζωή, έχει μεταβεί στη ζωή. Έτσι ο θάνατός της ονομάζεται «αθάνατος Κοίμησις». Και όλα αυτά γιατί η Παναγία πρώτη μεταξύ των ανθρωπίνων πλασμάτων πραγματοποίησε τη θεοποίηση του ανθρώπου, που είναι η συνέπεια της σάρκωσης.




15 Αυγούστου 2001: Όρθρος. Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία και Λειτάνευση της Ιεράς Εικόνος της Παναγίας, από τον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Τήνου, προεξάρχοντος του μακαριστού  Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου.

Όταν ήρθε η στιγμή να τελειώσει η επίγεια ζωή της, άγγελος Κυρίου της το έκανε γνωστό τρεις μέρες πριν, ότι πρόκειται να γίνει η μετάσταση της από τη γη στον ουρανό. Μόλις το άκουσε η Θεοτόκος, χάρηκε πολύ και από τον πολύ πόθο της να μεταβεί στον μονογενή Υιό της, ανέβηκε με βιασύνη και προθυμία στο όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί. Τότε ακολούθησε θαύμα παράδοξο’ όταν ανέβηκε εκεί η Θεοτόκος έκλιναν την κορυφή τους τα δένδρα σα να ήταν έμψυχα και λογικά, και την προσκύνησαν, και έτσι έδειξαν το σεβασμό τους.
Αφού προσευχήθηκε αρκετά η Πανάχραντη, επέστρεψε στην οικία της. Άναψε φώτα πολλά, ευχαρίστησε τον Θεό και κάλεσε τις συγγενείς και τις γειτόνισσες. Στη συνέχεια ετοιμάζει όλα τα απαραίτητα για τον ενταφιασμό της. Φανερώνει και στις άλλες γυναίκες τα λόγια που της είπε ο Άγγελος και σαν απόδειξη των λόγων της δείχνει το χαροποιό και νικητικό σημείο που της έδωσε ο Άγγελος, ένα κλαδί φοίνικα.
Οι καλεσμένες γυναίκες, μόλις άκουσαν αυτό το λυπηρό μήνυμα, άρχισαν τους θρήνους και έπειτα παρακαλούσαν την Παναγία να μην τις αφήσει ορφανές. Και η Θεοτόκος τις βεβαίωσε ότι, αφού μετασταθεί στους ουρανούς, θα φυλάει όχι μόνο αυτές αλλά και όλο τον κόσμο. Με τέτοια παρηγορητικά λόγια σταμάτησε την υπερβολική λύπη τους. Η παράδοση αναφέρει ότι την τρίτη ημέρα από την εμφάνιση του Αγγέλου, οι Απόστολοι δεν ήταν όλοι στα Ιεροσόλυμα, αλλά σε μακρινούς τόπους όπου κήρυτταν το Ευαγγέλιο. Τότε ξαφνικά νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε όλους μπροστά στο κρεβάτι, όπου ήταν ξαπλωμένη η Θεοτόκος και περίμενε την κοίμηση της. Εκεί τους αποχαιρετά όλους, ξάπλωσε στο νεκροκρέβατο, σταύρωσε τα χέρια της, πρόσφερε δεήσεις και ικεσίες στον Υιό της για τη σύσταση και την ειρήνη όλου του κόσμου, γέμισε τους Αποστόλους και ιεράρχες από την ευλογία του Υιού της που δίνεται απ΄ αυτήν στους ανθρώπους, και έτσι αφήνει στα χέρια του Υιού της και

Θεού την ολόφωτη και παναγία ψυχή της.
Μετά από τρεις ημέρες, άνοιξαν τον τάφο και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι η Παναγία αναστήθηκε σωματικά και αναλήφθηκε στους ουρανούς. Και βέβαια όλη η ανθρωπότητα, με ευγνωμοσύνη για τις πρεσβείες της στο Σωτήρα Χριστό, αναφωνεί: «Χαίρε, ω Μήτερ της ζωής».
Στις 15 Αυγούστου χιλιάδες πιστών με την ψυχή γεμάτη ελπίδα και κατάνυξη, προστρέχουν στα αμέτρητα προσκυνήματα, όπου λιτανεύονται οι θαυματουργές εικόνες της Παναγίας για να μαρτυρήσουν τη πίστη τους στο πρόσωπο της Μητέρας του Θεανθρώπου και να την ικετέψουν να

μεσολαβήσει στον Υιό της για τη σωτηρία της ψυχής τους, αφού, σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση η Παναγία λίγο πριν τη μετάστασή της στους Ουρανούς υποσχέθηκε ότι δεν θα σταματήσει να φροντίζει για όλον τον κόσμο και θα γίνει η μεσίτρια στον Υιό της για τη σωτηρία της ανθρωπότητας.
Η Παναγία, όμως, δεν έχει μόνο θρησκευτική σημασία για τους Έλληνες αλλά και εθνική, αφού πολλές φορές το πρόσωπό της έχει συνδεθεί με τους αγώνες του έθνους και έτσι ο ελληνικός λαός την τιμά και τη σέβεται περισσότερο από κάθε άλλο ιερό πρόσωπο.
Η υπεραγία Θεοτόκος είναι ο πραγματικός οδηγός για όσους θέλουν να ανυψώνονται προς τον Θεό. Έργο της είναι να πρεσβεύει στον Τριαδικό Θεό για όλους τους ανθρώπους. Για μας τους ορθόδοξους η Θεοτόκος είναι η «ακαταίσχυντος προστασία και η αμετάθετος προς τον ποιητή μεσιτεία»


 

Ήθη και έθιμα του Δεκαπενταύγουστου

panagia tin

Η Κοίμηση της Θεοτόκου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης και στην Ελλάδα γιορτάζεται από τη μία άκρη ως την άλλη με ιδιαίτερη λαμπρότητα και ευλάβεια.

Αυτή η ιδιαίτερη λατρεία που έχει ο ελληνικός λαός για την Παναγία φαίνεται και από τα εκατοντάδες προσωνύμια που της έχουν αποδώσει, αλλά και από τα αναρίθμητα προσκυνήματα ανά την επικράτεια.
Κάθε χρόνο το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων βρίσκεται στην Παναγία της Τήνου, όπου έχει και εθνικό χαρακτήρα, αφού εκτός από την Παναγία τιμάται και η μνήμη αυτών που χάθηκαν κατά τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου «Έλλη» από τους Ιταλούς. Ήθη και έθιμα αιώνων, όμως αναβιώνουν το Δεκαπενταύγουστο σε κάθε γωνιά της χώρας με πιο γνωστά τα εξής:
Ξακουστά σε ολόκληρη την Ελλάδα είναι τα πανηγύρια της Παναγίας που γίνονται τον Δεκαπενταύγουστο στα Ζαγοροχώρια. Σε χωριά όπως η Βίτσα και το Τσεπέλοβο, οι εκδηλώσεις στη μνήμη της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι τριήμερες και προσφέρουν την ευκαιρία για ατελείωτο γλέντι με παραδοσιακούς ηπειρώτικους χορούς.
Κι ενώ οι δύο πρώτες ημέρες το γλέντι είναι ανοιχτό για όλους, την τρίτη και τελευταία ημέρα της χαράς και του κεφιού, τον πρώτο λόγο έχουν οι ντόπιοι, με τοπικούς σκοπούς και ηπειρώτικους χορούς.

Ιωάννινα (Παλαιόπυργος Πωγωνίου) – Κοίμηση της Θεοτόκου
Στον Παλαιόπυργο, το πανηγύρι οργανώνει Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού. Το μεσημέρι, μετά το φαγητό, το οποίο γίνεται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, ακολουθούν τα «ντολιά», ένα έθιμο το οποίο γίνονταν και παλιά και συνεχίζεται και σήμερα.
Κατά το έθιμο η εντολή ντολή -ντολιά δίνεται από τον «ντολή πασά» που ορίζεται κάποιος από τους μεγαλύτερους, και παίρνοντας το ποτήρι του με το κρασί θα το τσουγκρίσει με έναν παρευρισκόμενο (κάποιο ξένο καλεσμένο, τον παπά κ.α.). Θα πιεί τρία ποτήρια ή τρείς φορές και θα τα αφιερώσει κάθε φορά και σε διάφορους ζητώντας από τους οργανοπαίκτες να παίξουν ένα τραγούδι.
Ύστερα οι υπόλοιποι με την σειρά που ορίζει ο «ντολή πασάς» αφιερώνουν τις ευχές τους όπου θέλει ο καθένας ζητώντας και από ένα τραγούδι. Ένας και από τους σκοπούς αυτού του εθίμου ήταν να διαλύονται και οι μικροπαρεξηγήσεις που είχαν δημιουργηθεί και να υπάρχει ομόνοια μεταξύ των χωριανών.
Το βράδυ ακολουθεί παραδοσιακό πανηγύρι με τοπικές ενδυμασίες και Πωγωνήσιους χορούς. Το γλέντι διαρκεί μέχρι τις πρωινές ώρες. από
Μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας είναι η 15η Αυγούστου, ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου. Στον ελληνικό λαό η επίκληση της Παναγίας είναι η περισσότερο καθιερωμένη. Η Παναγία διεκδικεί τα περισσότερα προσωνύμια που προέρχονται από:
- τον τρόπο αγιογραφίας της Εικόνας Της (π.χ., Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα)
- τη θεολογική ιδιότητα (π.χ., Ελεούσα, Κυρά, Μεγαλόχαρη)
- την παλαιότητα του εικονίσματός Της (π.χ., Μαυριώτισσα, Γερόντισσα)
- τον τρόπο εύρεσης της εικόνας Της (π.χ., Θεοσκέπαστη, Σπηλαιώτισσα, Πλατανιώτισσα, Πορταΐτισσα, Μυρτιδιώτισσα, Φανερωμένη)
- τον τόπο προέλευσης της εικόνας (π.χ., Αθηνιώτισσα, Αργοκοιλιώτισσα, Βατοπεδινή, Πολίτισσα).
Τέλος, απαντώνται προσωνύμια που δίνονται ανάλογα της εποχής και των εργασιών που συμπίπτει η εορτή της (π.χ., Φλεβαριανή, Μεσοσπορίτισσα, Ακαθή – εκ του Ακάθιστου ύμνου).
Οι εικόνες της Παναγίας βρέθηκαν σε πολλές περιπτώσεις με θαυματουργό τρόπο και απετέλεσαν κίνητρο για τη δημιουργία Ιερών Ναών στη χάρη Της. Χιλιάδες πιστών συρρέουν κάθε χρόνο για να προσκυνήσουν την εικόνα και να παρακαλέσουν για τη βοήθειά Της.
Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια που είναι αφιερωμένα στη Θεοτόκο, υποδέχονται υπέρλαμπρα τους επισκέπτες του 15αύγουστου.
Η ημέρα που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μέρα πένθους για μια αγαπημένη γυναίκα που «έφυγε», αλλά γιορτή χαράς και αγαλλίασης για το σμίξιμο της μητέρας με τον αγαπημένο της γιο, την άνθηση της φύσης, την πλημμύρα των συναισθημάτων, την επιστροφή των ανθρώπων στη γενέθλια γη τους.
Σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, υπάρχει ένα τελετουργικό που συνδέεται με την ημέρα αυτή. Ήθη και έθιμα αιώνων αναβιώνουν το 15αύγουστο με πιο χαρακτηριστικά τα εξής:
Ημαθία (Καστανιά) – Παναγία Σουμελά
Χιλιάδες πιστοί από όλη την Ελλάδα αλλά και το Εξωτερικό συρρέουν κάθε χρόνο και στις εκδηλώσεις που γίνονται στην Παναγία Σουμελά, την ιστορική εκκλησία που βρίσκεται στις πλαγιές του Βερμίου, κοντά στο χωριό Καστανιά.
Η εκκλησία κτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη μνήμη της ιστορικής ομώνυμης Μονής, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Εδώ φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που είναι φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Μετά τον μέγα εσπερινό της παραμονής γίνεται η λιτάνευση της Αγίας Εικόνας και στη συνέχεια ακολουθούν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με ποντιακά συγκροτήματα, ενώ ανήμερα της Παναγίας γίνεται η περιφορά της Αγίας Εικόνας, την οποία ακολουθεί πλήθος πιστών.
Στο αποκορύφωμα της μεγάλης γιορτής της χριστιανοσύνης, ποντιακά συγκροτήματα από την Μακεδονία προσφέρουν μοναδικές στιγμές με παραδοσιακούς σκοπούς και πολύωρο γλέντι.
Κοζάνη (Σιάτιστα) – Παναγία Μικρόκαστρου
Το έθιμο των καβαλάρηδων προσκυνητών έρχεται από την τουρκοκρατία, όταν αποτελούσε μια ευκαιρία στους σκλαβωμένους να δείξουν τη λεβεντιά και τον πόθο τους για λευτεριά.
Στις 14 και 15 Αυγούστου όλη η Σιάτιστα δονείται στους ρυθμούς των χάλκινων και του ασταμάτητου γλεντιού.
Την παραμονή της γιορτής οι πλατείες Χώρας, Γεράνειας και η γειτονιά του Μπούνου συγκεντρώνουν τις παρέες των καβαλάρηδων, οι οποίοι παρασύρουν Σιατιστινούς και επισκέπτες στο γλέντι.
Ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, οι καβαλάρηδες ξεκινούν το πρωί για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας στο φερώνυμο Μοναστήρι που βρίσκεται στο Μικρόκαστρο. Το μεσημέρι οι παρέες των καβαλάρηδων με τα καταστόλιστα άλογα μπαίνουν επιβλητικά στη Σιάτιστα και στην πλατεία της Χώρας τους επισκέπτονται αρχές και λαός.
Το γλέντι συνεχίζεται στις πλατείες της Χώρας και της Γεράνειας, στην πλατεία του Δημαρχείου, αλλά και στις γειτονιές της Σιάτιστας μέχρι αργά το βράδυ.
Έβρος (Φέρες) – Παναγία Κοσμοσωτήρα
Και στις Φέρες Έβρου, η Παναγία έχει την τιμητική της, το απόγευμα του Δεκαπενταύγουστου όταν, με επίκεντρο την εκκλησία της Παναγίας της Κοσμοσώτηρας, τελείται μέγας πανηγυρικός εσπερινός.
Από το ναό ξεκινά μια από τις πιο συγκινητικές λιτανείες της ιερής εικόνας, ενώ οι εορταστικές εκδηλώσεις ξεπερνούν το στοιχείο της θρησκευτικής κατάνυξης και απογειώνονται με τα κέφια των ανθρώπων.
Ιωάννινα (Ζαγοροχώρια)
Ξακουστά σε ολόκληρη την Ελλάδα είναι τα πανηγύρια της Παναγίας που γίνονται τον Δεκαπενταύγουστο στα Ζαγοροχώρια. Σε χωριά όπως η Βίτσα και το Τσεπέλοβο, οι εκδηλώσεις στη μνήμη της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι τριήμερες και προσφέρουν την ευκαιρία για ατελείωτο γλέντι με παραδοσιακούς ηπειρώτικους χορούς.
Κι ενώ οι δύο πρώτες ημέρες το γλέντι είναι ανοιχτό για όλους, την τρίτη και τελευταία ημέρα της χαράς και του κεφιού, τον πρώτο λόγο έχουν οι ντόπιοι, με τοπικούς σκοπούς και ηπειρώτικους χορούς.
Ιωάννινα (Παλαιόπυργος Πωγωνίου) – Κοίμηση της Θεοτόκου
Στον Παλαιόπυργο, το πανηγύρι οργανώνει Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού. Το μεσημέρι, μετά το φαγητό, το οποίο γίνεται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, ακολουθούν τα «ντολιά», ένα έθιμο το οποίο γίνονταν και παλιά και συνεχίζεται και σήμερα.
Κατά το έθιμο η εντολή ντολή -ντολιά δίνεται από τον «ντολή πασά» που ορίζεται κάποιος από τους μεγαλύτερους, και παίρνοντας το ποτήρι του με το κρασί θα το τσουγκρίσει με έναν παρευρισκόμενο (κάποιο ξένο καλεσμένο, τον παπά κ.α.). Θα πιεί τρία ποτήρια ή τρείς φορές και θα τα αφιερώσει κάθε φορά και σε διάφορους ζητώντας από τους οργανοπαίκτες να παίξουν ένα τραγούδι.
Ύστερα οι υπόλοιποι με την σειρά που ορίζει ο «ντολή πασάς» αφιερώνουν τις ευχές τους όπου θέλει ο καθένας ζητώντας και από ένα τραγούδι. Ένας και από τους σκοπούς αυτού του εθίμου ήταν να διαλύονται και οι μικροπαρεξηγήσεις που είχαν δημιουργηθεί και να υπάρχει ομόνοια μεταξύ των χωριανών.
Το βράδυ ακολουθεί παραδοσιακό πανηγύρι με τοπικές ενδυμασίες και Πωγωνήσιους χορούς. Το γλέντι διαρκεί μέχρι τις πρωινές ώρες.
Καβάλα (Θάσος) – Παναγία Θάσου
Πατάτες, ρύζι, μοσχάρι και στιφάδο περιλαμβάνει το γεύμα που παρατίθεται στο μεγάλο τραπέζι που συμμετέχουν όλοι οι πιστοί που έχουν συρρεύσει στον Ιερό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Παναγία της Θάσου, στο χωριό που πήρε το όνομά του από τη Θεοτόκο.
Μετά τη λιτάνευση της εικόνας, που συνοδεύεται από πολυμελή μπάντα, όλοι μαζεύονται στο προαύλιο της εκκλησίας, με σκοπό να φουντώσει το γλέντι, με χορούς από όλη την Ελλάδα, μεζέδες, κρασί.
Μαγνησία (Σκιάθος) – Επιτάφιος Παναγίας
Στο νησί της Σκιάθου το Δεκαπενταύγουστο, χιλιάδες προσκυνητών συρρέουν από ολόκληρο το νησί αλλά και τα γειτονικά μέρη όπου την παραμονή της γιορτής, το βράδυ, όπου γίνεται η έξοδος του επιτάφιου της Παναγίας μέσα σε μια ατμόσφαιρα μοναδικής κατάνυξης, υπό την συγκινητική μελωδία των εγκωμίων της Θεοτόκου που ψάλλουν όλοι μαζί οι Σκιαθίτες.
Λέσβος (Αγιάσος) – Παναγία Αγιασώτισσα
Στην ενδοχώρα της Λέσβου, στην γραφική κωμόπολη της Αγιάσου, ο Δεκαπενταύγουστος αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία για όλους.
Με επίκεντρο της ξακουστή εκκλησία της Παναγίας της Αγιάσου, οι πιστοί, επισκέπτες και ντόπιοι, απολαμβάνουν ένα από τα ωραιότερα πανηγύρια του ανατολικού Αιγαίου. Η ομώνυμη εικόνα είναι έργο του ευαγγελιστή Λουκά, πλασμένη με κερί και μαστίχα.
Πολλοί από τους προσκυνητές, με αφετηρία την πόλη της Μυτιλήνης, περπατούν 25 χιλιόμετρα για να φθάσουν στον αυλόγυρο της εκκλησίας, όπου και διανυκτερεύουν.
Την ημέρα της γιορτής της Παναγίας, ύστερα απ’ τη καθιερωμένη λειτουργία, γίνεται η περιφορά της εικόνας γύρω από το ναό, ενώ οι εορταστικές εκδηλώσεις φθάνουν στο αποκορύφωμά τους με τις μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις στην πλατεία του χωριού.
Στην Αγιάσο τον Δεκαπενταύγουστο συναντά κανείς όλα αυτά που συνθέτουν την εικόνα ενός τυπικού νησιώτικου πανηγυριού, πλανόδιους πωλητές, μουσικοχορευτικά συγκροτήματα και λαϊκές ορχήστρες, ενώ τα σκωπτικά πειράγματα δίνουν και παίρνουν, συντηρώντας μια παράδοση αιώνων.
Κυκλάδες (Τήνος) – Παναγία της Τήνου
Το προσκύνημα στην Παναγία της Τήνου είναι, ίσως, το μεγαλύτερο θρησκευτικό προσκύνημα του Ελληνισμού. Στο νησί που είναι απόλυτα ταυτισμένο με την Παναγιά του, συγκεντρώνονται κάθε χρόνο χιλιάδες πιστοί, όχι μόνο από την Ελλάδα, για να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, στην Εκκλησία της Μεγαλόχαρης και ν’ αποθέσουν τα τάματά τους.
Η εικόνα των πιστών που ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια, μέχρι την εικόνα, γονατιστοί είναι από τις πιο χαρακτηριστικές. Η περιφορά του επιταφίου της Παναγίας γίνεται όπως στον Επιτάφιο του Χριστού, τη Μεγάλη Παρασκευή, με τους χιλιάδες πιστούς να ακολουθούν με αναμμένα κεριά.
Το πανηγύρι διαρκεί έως τις 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα δηλαδή της Παναγίας, ενώ, παράλληλα με τις εκδηλώσεις για την Κοίμηση της Θεοτόκου, στο νησί γιορτάζεται και η επέτειος της βύθισης του αντιτορπιλικού Έλλη από τους Ιταλούς, που έγινε λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος με τους Ιταλούς, τον δεκαπενταύγουστο του 1940.
Κυκλάδες (Πάρος) – Παναγία Εκατονταπυλιανή
Από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες του Αιγαίου, ο παλαιοχριστιανικός ναός της Εκατονταπυλιανής, βρίσκεται στην Παροικιά, την πρωτεύουσα της Πάρου και είναι από τους αρχαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς.
Σύμφωνα με την παράδοση, χτίστηκε εξαιτίας ενός τάματος της Αγίας Ελένης. Πιστοί από ολόκληρη την Ελλάδα συγκεντρώνονται εδώ τον Δεκαπενταύγουστο για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής (17ου αιώνα) και να πάρουν μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις.
Μετά την καθιερωμένη περιφορά του επιταφίου, ξεκινά το μεγάλο πανηγύρι των ανθρώπων, που το γλεντάνε μέχρι τις πρωινές ώρες, με παραδοσιακή μουσική, παριανό κρασί και ντόπιους μεζέδες. Την ίδια ώρα, στο λιμανάκι της Νάουσας της Πάρου η νύχτα γίνεται μέρα, όταν δεκάδες καΐκια προσεγγίζουν την προβλήτα με αναμμένα δαδιά.
Οι συγκεντρωμένοι, εντυπωσιασμένοι από το θέαμα, περιμένουν την κορύφωση, με την άφιξη των «πειρατών» στο λιμάνι για την έναρξη της γιορτής με νησιώτικους χορούς, και πρώτο και καλύτερο τον Mπάλο.
Κυκλάδες (Κουφονήσια) – Με τα καΐκια στην Παναγιά
Τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζει η Παναγία στο εκκλησάκι της στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους κατοίκους και κατόπιν μεταφέρονται με τα καΐκια τα οποία κάνουν αγώνες για το ποιος θα περάσει τον άλλο στο Πάνω Κουφονήσι.
Με την επιστροφή ντόπιοι και ξένοι το γλεντάνε μέχρι πρωίας στα μαγαζιά του νησιού, με μουσική, κρασί, ούζο και θαλασσινούς μεζέδες για τους οποίους έχουν φροντίσει οι ψαράδες.
Δωδεκάνησα (Κάρπαθος) – Παναγία στην Όλυμπο
Για τους πιο ταξιδεμένους, που έχουν αψηφήσει την απόσταση και τις δυσκολίες στην πρόσβαση, το πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Όλυμπο της Καρπάθου είναι από τα πιο κατανυκτικά.
Εδώ, στην Όλυμπο, οι λειτουργίες είναι βαθιά συνδεδεμένες με το πένθος που χαρακτηρίζει αυτή την συγκυρία για τον Χριστιανισμό και το αποκορύφωμα του παραδοσιακού εορτασμού είναι ο χορός που γίνεται στη μικρή πλατεία, μπρος στην εκκλησιά της Παναγίας, με τους οργανοπαίκτες να παίζουν τον Κάτω Χορό, αργόσυρτο και με σοβαρή διάθεση.
Αρχικά, οι άντρες καθισμένοι στο τραπέζι και με ένα κομμάτι βασιλικό στο πέτο, τραγουδούν και πίνουν, με τη συνοδεία λαούτου και λίρας. Στη συνέχεια, και καθώς πέφτει το σκοτάδι, ξεκινά ο χορός, στον οποίο μπαίνουν, σιγά-σιγά, και οι γυναίκες ντυμένες με τις εκπληκτικής ομορφιάς και λαμπρότητας παραδοσιακές γιορτινές φορεσιές τους.
Ο χορός αργός και πάντα με σταθερό βήμα και κατανυκτική διάθεση, κρατά για ώρες και η όλη ατμόσφαιρα είναι από τις ωραιότερες που μπορεί να βιώσει ο πιστός στα πανηγύρια του Αιγαίου.
Δωδεκάνησα (Nίσυρος) – Παναγία Σπηλιανή
Ένας από τους πιο πολυήμερους και ξεχωριστούς εορτασμούς της Παναγιάς πραγματοποιείται στο νησί της Νισύρου. Εδώ γιορτάζεται το Nιάμερο της Παναγίας, που ξεκινά στις 6 Aυγούστου, γιορτή της Mεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Tο έθιμο είναι αφιερωμένο στην γυναίκα, καθώς οι μαυροντυμένες Eννιαμερίτισσες (γυναίκες ταγμένες στην Παναγία) αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη λατρευτική δράση. Eγκαθίστανται στο χώρο του μοναστηριού της Παναγίας της Σπηλιανής που βρίσκεται μέσα στο κάστρο των Iπποτών, προσκυνούν και καθαρίζουν τον χώρο και τα ιερά σκεύη.
Στην πραγματικότητα, διεξάγονται δύο παράλληλες λατρευτικές τελετουργίες, η επίσημη εκκλησιαστική από τους ιερείς και η ανεπίσημη με ιέρειες τις Eννιαμερίτισσες, που ακολουθούν αυστηρή νηστεία, κάνουν 300 μετάνοιες κάθε εικοσιτετράωρο και ψάλλουν.
Tην ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, με τη λήξη της λειτουργίας, οι ιερείς λιτανεύουν την εικόνα της Παναγίας έως το χωριό για να ευλογήσει το πανηγύρι. Oι Eννιαμερίτισσες, από την άλλη πλευρά, κρατούν τους δίσκους με τα κόλλυβα και προπορεύονται, ανοίγοντας το δρόμο για την ιερή εικόνα.
Το γλέντι ξεκινά τη στιγμή που η εικόνα φτάνει στο χωριό, με τον τοπικό χορό της «κούπας», τραγούδια και άφθονο κρασί, ενώ οι Εννιαμερίτισσες αποσύρονται.
Δωδεκάνησα (Πάτμος) – Επιτάφιος Παναγίας
Στο νησί της Πάτμου, το νησί της Ορθοδοξίας, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το ιστορικό μοναστήρι της Αποκάλυψης, οι μοναχοί του τηρούν το έθιμο του επιταφίου της Παναγίας, ένα έθιμο με βυζαντινές καταβολές.
Ο χρυσοποίκιλτος επιτάφιος της Παναγίας περιφέρεται στα σοκάκια του νησιού σε μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα.
Δωδεκάνησα (Κάσος) – Κοίμηση της Θεοτόκου
Ένα ακόμη χωριό με το όνομα Παναγία είναι ο τόπος του μεγαλυτέρου πανηγυριού της Κάσου, κάθε Δεκαπενταύγουστο. Στην τοπική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου τηρούνται, κάθε χρόνο, όλα τα πατροπαράδοτα έθιμα κατά τον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου.
Εκατοντάδες Κασιώτες απ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και μετανάστες όλες τις γωνιές του κόσμου, συρρέουν στο νησί, μαζί με τους ξένους επισκέπτες, για να προσκυνήσουν στην Παναγία, να γλεντήσουν με τα πατροπαράδοτα έθιμα και να δοκιμάσουν κασιώτικα ντολμαδάκια και πιλάφι.
Δωδεκάνησα (Λειψοί) – Παναγία του Χάρου
Στο Μοναστήρι της Παναγίας στους Λειψούς, η Παναγία δεν κρατάει το Θείο Βρέφος αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό, σε μια εικόνα μοναδική στην χριστιανική παράδοση. Η Παναγία του Χάρου γιορτάζει στις 23 Αυγούστου, δηλαδή στα εννιάμερα της Παναγίας.
Σύμφωνα με το έθιμο, που τηρείται από το 1943, τοποθετούνται την άνοιξη κρινάκια γύρω από την εικόνα τα οποία στη συνέχεια ξεραίνονται και ανθίζουν ξανά, τον Αύγουστο.
Kεφαλονιά – Παναγία η Φιδούσα
Πλήθος πιστών συγκεντρώνεται κάθε χρόνο στην αυλή της Iεράς Mονής της Παναγιάς της Φιδούς στην περιοχή Mαρκόπουλου, Kεφαλονιάς για να δουν τα «φιδάκια της Παναγίας». Kάθε 15 Aυγούστου τα μικρά φιδάκια εμφανίζονται στο καμπαναριό και η εκκλησιαστική επιτροπή τα μεταφέρει στο προαύλιο του Iερού Nαού.
Σύμφωνα με την παράδοση, τα φιδάκια φέρνουν καλή τύχη στο νησί και αν δεν εμφανιστούν, ο οιωνός είναι κακός, όπως έγινε, για παράδειγμα, την χρονιά των μεγάλων σεισμών, μερικές δεκαετίες πριν