Ὁ ἑορταστικός κύκλος τῆς Σαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων

Ἡ νη­στεί­α τῶν Χρι­στου­γέν­νων εἶ­ναι ἡ δεύ­τε­ρη μα­κρά πε­ρί­ο­δος νη­στεί­ας με­τά τήν Με­γά­λη Τεσ­σα­ρα­κο­στή, δέν ἔ­χει ὅ­μως τήν αὐ­στη­ρό­τη­τα αὐ­τῆς. Ὁ λα­ός τήν ὀ­νο­μά­ζει καί «σα­ραν­τά­με­ρο». Ἀρ­χί­ζει στίς 15 Νο­εμ­βρί­ου καί λή­γει στίς 24 Δε­κεμ­βρί­ου. Κα­τά τήν διά­ρκειά της τε­λεῖ­ται κα­θη­με­ρι­νά ἡ Θεί­α Λει­τουρ­γί­α, τό γνω­στό «σα­ραν­τα­λεί­τουρ­γο»
Ἡ ση­μαν­τι­κό­τη­τα τῆς ἑ­ορ­τῆς τῶν Χρι­στου­γέν­νων καί ἡ εὐ­λά­βεια τῶν χρι­στια­νῶν, κα­θώς καί ἡ ἤ­δη δι­α­μορ­φω­μέ­νη νη­στεί­α τῆς Μεγ. Τεσ­σα­ρα­κο­στῆς ὁ­δή­γη­σαν στήν κα­θι­έ­ρω­ση τῆς νη­στεί­ας πρό τῶν Χρι­στου­γέν­νων.
Τόν 6ο αἰ­ώ­να ἔ­χου­με τίς πρῶ­τες ἱ­στο­ρι­κές μαρ­τυ­ρί­ες, σύμ­φω­να μέ τίς ὁ­ποῖ­ες ἡ ἀρ­χι­κή διά­ρκεια τῆς νη­στεί­ας ἦ­ταν μί­α ἑ­βδο­μά­δα. Ἐ­πε­κτά­θη­κε ὅ­μως –λό­γῳ τῆς ἐ­πί­δρα­σης τῆς Μεγ. Τεσ­σα­ρα­κο­στῆς– σέ σα­ράν­τα ἡ­μέ­ρες, ἠ­πι­ό­τε­ρης ὅ­μως νη­στεί­ας. Σέ ὅ­λη τή διά­ρκεια τῶν 40 ἡ­με­ρῶν δέν κα­τα­λύ­ον­ται κρέ­ας, γα­λα­κτε­ρά καί αὐ­γά. Κα­τα­λύ­ε­ται τό ψά­ρι -ἐ­κτός Τε­τάρ­της καί Πα­ρα­σκευ­ῆς- μέ­χρι 17 Δε­κεμ­βρί­ου. Τήν τε­λευ­ταί­α ἑ­βδο­μά­δα, πού εἶ­ναι ἡ ἀρ­χαι­ό­τε­ρη νη­στεί­α, 18 ἕ­ως 24 Δε­κεμ­βρί­ου, ἔ­χου­με μό­νο κα­τά­λυ­ση οἴ­νου καί ἐ­λαί­ου, ἐ­κτός Τε­τάρ­της καί Πα­ρα­σκευ­ῆς, πού κά­νου­με ἄ­λα­δο.

Πε­ρί νη­στεί­ας γε­νι­κά

Ἡ νη­στεί­α ἐκ­φρά­ζει τό ὀρ­θό­δο­ξο χρι­στι­α­νι­κό ἦ­θος πού εἶ­ναι ἀ­σκη­τι­κό. Μέ τή νη­στεί­α ἐ­πι­δι­ώ­κου­με τήν κά­θαρ­ση τῆς ψυ­χῆς καί τοῦ σώ­μα­τός μας. «Φάρ­μα­κον ἁ­μαρ­τί­ας ἀ­ναι­ρε­τι­κόν», τήν χα­ρα­κτη­ρί­ζει ὁ Μέ­γας Βα­σί­λει­ος. Κα­θα­ρί­ζει τίς «αἰ­σθή­σεις τοῦ στό­μα­τος» καί τά συ­να­κό­λου­θα πά­θη (γα­στρι­μαρ­γί­α, κοι­λι­ο­δου­λεί­α, σαρ­κι­κές ἐ­πι­θυ­μί­ες κ.λπ.­). Ἐ­λευ­θε­ρώ­νει ἀ­πό τά πά­θη τῆς ψυ­χῆς. Ἡ νη­στεί­α εἶ­ναι «πα­θο­κτό­νος», ὄ­χι σω­μα­το­κτό­νος! Ἔ­τσι προ­φυ­λασ­σό­μα­στε ἀ­πό τούς βρώ­μι­κους, ρυ­πα­ρούς λο­γι­σμούς, καί χρη­σι­μο­ποι­ών­τας την σάν ὅ­πλο ἀ­πο­κρού­ου­με τούς πει­ρα­σμούς. Ὁ­δη­γού­μα­στε στήν ἀ­πό­κτη­ση τῶν χρι­στι­α­νι­κῶν ἀ­ρε­τῶν καί κα­τ’ ἐ­πέ­κτα­σιν στόν κύ­ριο στό­χο μας: τήν ἕ­νω­ση, τήν κοι­νω­νί­α μέ τόν Θε­ό. Ἡ νη­στεί­α εἶ­ναι «σω­μα­τι­κή» (ἀ­πο­χή τρο­φῶν), ἀλ­λά καί «πνευ­μα­τι­κή» (ἐγ­κρά­τεια καί ἀ­πο­χή ἀ­πό τήν ἁ­μαρ­τί­α). Ἄν δέν συμ­βα­δί­ζουν καί τά δύ­ο σκέ­λη τῆς νη­στεί­ας, τό­τε ἡ νη­στεί­α δέν ἐκ­πλη­ρώ­νει τόν σκο­πό της καί κα­τα­λή­γει νά γί­νει ἤ τυ­πο­λα­τρεί­α ἤ ἰ­δε­ο­λο­γί­α.

Ευχόμαστε απο καρδιάς καλή και ευλογημένη Τεσσαρακοστή!

ΠΗΓΗ