ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ

Το έθιμο της βασιλόπιτας

Μια ιστορία που συνέβηκε πριν από εκατοντάδες χρόνια, πριν από 1500 χρόνια περίπου, στην πόλη Καισάρεια της Καππαδοκίας, στη Μικρά Ασία.

 Ο Μέγας Βασίλειος ήταν δεσπότης της Καισάρειας και ζούσε αρμονικά με τους συνανθρώπους του.Κάποια μέρα όμως, ένας στρατηγός-τύραννος της περιοχής, ζήτησε να του δοθούν όλοι οι θησαυροί της πόλης της Καισάρειας, αλλιώς θα πολιορκούσε την πόλη για να την κατακτήσει και να την λεηλατήσει.

Ο Μέγας Βασίλειος ολόκληρη τη νύχτα προσευχόταν να σώσει ο Θεός την πόλη. Ξημέρωσε η νέα μέρα και ο στρατηγός αποφασισμένος με το στρατό του περικύκλωσε αμέσως την Καισάρεια. Μπήκε με την ακολουθία του και ζήτησε να δει το Δεσπότη, ο οποίος βρισκόταν στο ναό και προσευχόταν. Με θράσος και θυμό ο αδίστακτος στρατηγός απαίτησε το χρυσάφι της πόλης και ότι άλλο πολύτιμο υπήρχε στην πόλη.

Ο Μέγας Βασίλειος απάντησε ότι οι άνθρωποι της πόλης του δεν είχαν τίποτε άλλο πέρα από πείνα και φτώχια, δεν είχαν να δώσουν τίποτε αξιόλογο στον στρατηγό. Ο στρατηγός με το που άκουσε αυτά τα λόγια θύμωσε ακόμα περισσότερο και άρχισε να απειλεί τον Μέγα Βασίλειο ότι θα τον εξορίσει πολύ μακριά από την πατρίδα του ή κι ακόμη μπορεί να τον σκοτώσει.

Οι χριστιανοί της Καισάρειας αγαπούσαν πολύ το Δεσπότη τους και θέλησαν να τον βοηθήσουν. Μάζεψαν λοιπόν από τα σπίτια τους ότι χρυσαφικά είχαν και του τα προσέφεραν, ώστε δίνοντάς τα στο σκληρό στρατηγό να σωθούν. 

Στο μεταξύ ο ανυπόμονος στρατηγός κόντευε να σκάσει από το κακό του και διέταξε το στρατό του να επιτεθεί στο φτωχό λαό της πόλης. Ο Δεσπότης, ο Μέγας Βασίλειος, που ήθελε να προστατέψει την πόλη του προσευχήθηκε και μετά παρουσίασε στο στρατηγό ότι χρυσαφικά είχε μαζέψει μέσα σε ένα σεντούκι. Τη στιγμή όμως που ο στρατηγός πήγε να ανοίξει το σεντούκι και να αρπάξει τους θησαυρούς, με το που ακούμπησε τα χέρια του πάνω στα χρυσαφικά, έγινε το θαύμα!

Όλοι οι συγκεντρωμένοι είδαν μια λάμψη και αμέσως μετά έναν λαμπρό καβαλάρη να ορμάει με το στρατό του επάνω στον σκληρό στρατηγό και τους δικούς του. Σε ελάχιστο χρόνο ο στρατηγός και οι δικοί του αφανίστηκαν. 

Ο λαμπρός καβαλάρης ήταν ο Άγιος Μερκούριος και στρατιώτες του οι άγγελοι. Έτσι σώθηκε η πόλη της Καισάρειας.

Τότε όμως, ο Δεσπότης της, ο Μέγας Βασίλειος, βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Θα έπρεπε να μοιράσει τα χρυσαφικά στους κατοίκους της πόλης και η μοιρασιά να είναι δίκαιη, δηλαδή να πάρει ο καθένας ότι ήταν δικό του. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο. Κάλεσε λοιπόν τους διακόνους και τους βοηθούς του και τους είπε να ζυμώσουν ψωμάκια, όπου μέσα στο καθένα ψωμάκι θα έβαζαν και λίγα χρυσαφικά.
Όταν αυτά ετοιμάστηκαν, τα μοίρασε σαν ευλογία στους κατοίκους της πόλης της Καισάρειας.

 
Στην αρχή όλοι παραξενεύτηκαν, μα η έκπληξή τους ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν κάθε οικογένεια έκοβε το ψωμάκι αυτό κι έβρισκε μέσα τα χρυσαφικά της. Ήταν λοιπόν ένα ξεχωριστό ψωμάκι, η βασιλόπιτα. 

Έφερνε στους ανθρώπους χαρά κι ευλογία μαζί.

Από τότε φτιάχνουμε κι εμείς τη βασιλόπιτα με το φλουρί μέσα, την πρώτη μέρα του χρόνου, τη μέρα του Αγίου Βασιλείου. 

Η βασιλόπιτα, αγιοβασιλιάτικο έθιμο πολλών αιώνων, μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, για να μας θυμίζει την αγάπη και την καλοσύνη αυτού του Αγίου ανθρώπου.

Πηγή http://www.agrotravel.gr
Tags: Θράκη
http://www.patridamou.gr/

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΡΟΕΛΕΥCΗ ΤΩΝ ΕΘΙΜΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟΥ

Το Χριστουγεννιάτικο δένδρο και μάλιστα ως μετεξέλιξη της αρχαίας Ελληνικής «Ειρεσιώνης», όχι μόνο δεν απαγορευόταν στο Βυζάντιο αλλά αντιθέτως κατά την εορτή των Χριστουγέννων «…κατά διαταγήν του επάρχου της (κάθε) πόλεως, ου μόνον καθαρισμός των οδών εγένετο, αλλά και στολισμός διαφόρων κατά διαστήματα στηνομένων στύλων με δενδρολίβανα, κλάδους μύρτου και άνθη εποχής…» (Φαίδωνος Κουκουλέ, Τακτικού Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ακαδημαϊκού «Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός» τ. στ΄, σελ. 152).

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα επίλεκτο Βασιλικό Καβαλλαρικό (Ιπποτικό) Τάγμα της βυζαντινής ανακτορικής φρουράς το οποίο – μεταξύ άλλων - συμμετείχε με τελετουργικό ρόλο σε επίσημες αυτοκρατορικές τελετές – μεταξύ των οποίων και της τελετής των Χριστουγέννων - ήταν εκείνο της «Εταιρείας», το οποίο διαιρείτο σε «Μικρή», «Μεσαία» και «Μεγάλη Εταιρεία». Την «Μικρή Εταιρεία» την αποτελούσαν αλλόθρησκοι!!!... (π.χ. εθνικοί, ειδωλολάτρες, μουσουλμάνοι κλπ).Την «Μεσαία Εταιρεία» την αποτελούσαν αλλόδοξοι ή/και αλλοεθνείς Χριστιανοί (π.χ. Σκανδιναυοί, Γερμανοί, Ρώσοι, Άγγλοι κλπ).Την «Μεγάλη Εταιρεία» την αποτελούσαν «Ρωμαίοι», δηλ. Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί (Ρωμιοί).Πιο πιθανό είναι επομένως να ήταν οι αλλοεθνείς/αλλογενείς Ιππότες της Μεσαίας Εταιρείας εκείνοι που μεταλαμπάδευσαν το έθιμο της «Ειρεσιώνης» (το οποίο μετεξελίχθηκε στους «Βυζαντινούς στηνόμενους στύλους με δενδρολίβανα, κλάδους μύρτου και ανθέων εποχής») στις αλλόδοξες Χριστιανικές χώρες από τις οποίες κατάγονταν.

Πάντως η ανάμνηση του βυζαντινού Χριστουγεννιάτικου στολισμού με στηνόμενους στύλους με δενδρολίβανα επιβίωσε στα Πρωτοχρονιάτικα κάλανδα: «Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψηλή μου ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΙΑ…»

Δεν γνωρίζω εάν π.χ. στις Σκανδιναυικές χώρες φύονται δενδρολίβανα, αλλά τα κλαδιά του ελάτου που μοιάζουν πολύ με εκείνα του δενδρολίβανου θα μπορούσαν ίσως να αποτελούν το πιο πρόσφορο υποκατάστατό του που διαδόθηκε ευρέως στη Δύση και παρέμεινε μέχρι τις ημέρες μας.  

Αξίζει να σημειωθεί ότι και η φάτνη η οποία τοποθετείται στην βάση του Χριστουγεννιάτικου δένδρου αποτελεί επίσης ελληνικό έθιμο από την εποχή του Βυζαντίου:

«Οι Βυζαντινοί κατά την ημέραν των Χριστουγέννων…εσχημάτιζον σπήλαιον και εν αυτώ ετοποθέτουν στρωμνήν εφ’ ής ετοποθέτουν παίδα, τον Ιησούν παριστάνοντα…» (Φαίδωνος Κουκουλέ, Τακτικού Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ακαδημαϊκού «Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός» τ. στ΄, σελ. 151).

Ομοίως και τα κάλανδα:

«…Οι Βυζαντινόπαιδες, περιερχόμενοι τας οικίας, από βαθείας πρωίας μέχρι δείλης οψίας, μετά αυλών και συρίγγων έλεγον τα κάλανδα…» (Φαίδωνος Κουκουλέ, Τακτικού Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ακαδημαϊκού «Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός» τ. στ΄, σελ. 152).

Περί των καλανδιστών κατά τα Χριστούγεννα κατά τον ΙΒ΄ αι. μαρτυρεί και ο Ι. Τζέτζης γράφων:

«…Και όσοι κατ’ αρχίμηνον την Ιανουαρίου και τη Χριστού γεννήσει δε και Φώτων ημέρα, οπόσοι περιτρέχουσι τας θύρας προσαιτούντες μετά ωδών και επωδών και λόγους εγκωμίων…».

Ομοίως ο Άη Βασίλης για τον οποίο ο κα­θη­γη­τὴς τῆς λα­ο­γρα­φί­ας Δ. Λου­κά­τος, στὸ βι­βλί­ο του «Χρι­στου­γεν­νι­ά­τι­κα καὶ τῶν γι­ορ­τῶν» γρά­φει μεταξύ άλλων ὅ­τι:

«…Ο δι­κός μας Ἅ­γιος Βα­σί­λης ἦ­ταν ἕ­νας κα­θα­ρὰ πρω­το­χρο­νι­ά­τι­κος Ἅ­γιος, κά­τι ἀ­νά­με­σα στὸν πραγ­μα­τι­κὸ Ἱ­ε­ράρ­χη τῆς Και­σα­ρείας καὶ σ' ἕ­να πρό­σω­πο συμ­βο­λι­κὸ τοῦ Ἑλ­λη­νι­σμοῦ, ποὺ ξε­κι­νοῦ­σε ἀ­πὸ τὰ βά­θη τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς Ἀ­σί­ας, κι ἔ­φτα­νε τὴν ἴ­δια μέ­ρα σ’ ὅ­λα τὰ πλά­τη, ἀ­πὸ τὸν Πό­ντο ὡς τὴν Ἑ­πτά­νη­σο κι ἀ­πὸ τὴν Ή­πει­ρο ὡς τὴν Κύ­προ... Ἐ­κεῖ­νο ποὺ ἔ­φερ­νε στοὺς ἀν­θρώ­πους ἦ­ταν πε­ρισ­σό­τε­ρο συμ­βο­λι­κό: ἡ κα­λὴ τύ­χη κι ἡ ἱ­ε­ρα­τι­κὴ εὐ­λο­γί­α του… Ο Άη Βασίλης στην δι­κή μας (Βυζαντινή) πα­ρά­δο­ση, ήταν γε­λα­στός, ντυ­μέ­νος σαν βυ­ζαν­τι­νὸς πε­ζο­πό­ρος, μὲ σκου­φὶ …και στο χέ­ρι του κρα­το­ύ­σε ένα ρα­βδί.. Τὸ …μα­γι­κὸ ρα­βδί του, ἀ­π’ ὅ­που μὲ θαυ­μα­στὸν τρό­πο βλά­σται­ναν ἢ ζων­τά­νευ­αν κλα­διά καὶ πέρ­δι­κες, σύμ­βο­λα τῶν ἀν­τί­στοι­χων δώ­ρων, ποὺ θὰ μπο­ρο­ύ­σε νὰ μοι­ρά­σει στοὺς εὐ­νο­ου­μέ­νο­υς του (σ.σ. το ραβδί του Άη Βασίλη θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο άμεσος πρόγονος του Χριστουγεννιάτικου στολισμένου δένδρου… ).­..Οἱ ἄν­θρω­ποι λὲς καὶ ζη­τοῦ­σαν τὴν εὐ­λο­γί­α του, μὲ τὸ νὰ μοι­ρά­ζουν ἀ­πὸ δι­κὴ τους πρό­θε­ση δῶ­ρα καὶ λε­φτά…γο­νεῖς καὶ συγ­γε­νεῖς ἔ­δι­ναν στὰ παι­διὰ τους μπου­να­μά­δες ἢ καὶ με­τα­ξύ τους τὰ δῶ­ρα…».

Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε το 330 στη Νεοκαισάρεια του Πόντου (σ.σ. ήταν και παραμένει ένας …Πόντιος Πρωτοχρονιάτικος Άγιος!!!...) και διετέλεσε Επίσκοπος Καισαρείας, ο οποίος ανέλαβε στη συνέχεια την εξαρχία της Αρχιεπισκοπής του Πόντου, σπούδασε φιλοσοφία στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα, ενώ υπήρξε μαθητής και συνεχιστής των Ελλήνων φιλοσόφων Λιβανίου, Ιμερίου και Προαιρεσίου. Μαθητής του τελευταίου υπήρξε και ο συνομήλικος του Μεγάλου Βασιλείου Βυζαντινός Αυτοκράτωρ Ιουλιανός ο Παραβάτης.

Ο Μέγας Βασίλειος όχι μόνον δεν απέρριπτε την μελέτη των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων αλλά αντιθέτως προέτρεπε τη χρήση της, επειδή τη θεωρούσε ως ένδυμα της Χριστιανικής θρησκευτικής Διδασκαλίας!!!...

   Aγιος Βασίλειος ο Μέγας. Ι.Μ. Διονυσίου Αγίου Όρους. 15ος αι.

Ήταν επίσης γνωστός μεταξύ άλλων και για τους αγώνες του υπέρ της αξιοκρατίας και κατά της σιμωνίας των Επισκόπων καθώς επίσης και για το σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο που επιτελούσε μέσωι του ιδρύματός του, το οποίο στην πραγματικότητα ήταν μια ολόκληρη πόλη – Πτωχοκομείο κοντά στην Καισαρεία, την οποία ονόμαζαν προς τιμήν του «Βασιλειάδα».

Επίσης είναι γνωστό ότι το έθιμο της βασιλόπιτας συνδέεται με τον Άγιο Βασίλη/Μέγα Βασίλειο, ο οποίος ήθελε να επιστρέψει στους κατοίκους της Καισαρείας, τιμαλφή και χρυσά νομίσματα που του είχαν παραδώσει προκειμένου να δοθούν ως λύτρα στον έπαρχο Καππαδοκίας  που απειλούσε με δήωση την πόλη τους επειδή οι κάτοικοι αδυνατούσαν να καταβάλουν τους οφειλόμενους φόρους. Όταν όμως επείσθη από τον Μέγα Βασίλειο ότι η αδυναμία αυτή οφείλετο σε προηγηθείσα θεομηνία, απήλλαξε την Καισάρεια της δηώσεως και δεν εδέχθη τα προσφερθέντα λύτρα.Επειδή τα συγκεντρωθέντα πολύτιμα αντικείμενα δεν χρειάζονταν πλέον, έπρεπε να επιστραφούν στους κατόχους τους. Όμως για να μην μπουν στον πειρασμό να πάρουν κάτι που δεν τους ανήκε, ο Μέγας Βασίλειος έδωσε εντολή στην υπηρεσία της επισκοπής να ζυμωθούν πίτες και μέσα σε αυτές να τοποθετηθούν τα πολύτιμα αντικείμενα που έπρεπε να μοιραστούν στους κατοίκους. Όταν οι πίτες αυτές μοιράστηκαν μετά τη θεία λειτουργία της επομένης ημέρας που ήταν Πρωτοχρονιά, ο καθένας βρήκε μέσα στην πίτα που πήρε ό,τι ή θεία πρόνοια του έδωσε, ή - κατ’ άλλη εκδοχή σύμφωνη με την παράδοση – βρήκε, ως εκ θαύματος, ό,τι είχε προσφέρει.

Ο Μέγας Βασίλειος κοιμήθηκε την 1-1-379.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην κηδεία του συμμετείχαν όχι μόνον Χριστιανοί αλλά επιπλέον πιστοί της εθνικής θρησκείας, ένα πλήθος ανομοιογενούς θρησκευτικής και εθνικής απόχρωσης, ακόμα και Ιουδαίοι!!!...Οπότε ας μην έχουμε ενοχές για τα Χριστουγεννιάτικα έθιμά μας, ότι δήθεν είναι δυτικότροπα, ούτε χρειάζεται να αντικαταστήσουμε το Χριστουγεννιάτικο δένδρο, τη φάτνη και τον Άη Βασίλη με άλλα υποκατάστατα έθιμα όπως π.χ. πλοία (τοπικό έθιμο που έλκει την καταγωγή του από τη Χίο του περασμένου αι.) κλπ γιατί τα Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα έθιμά μας ήταν, είναι και παραμένουν απολύτως Ελληνικά, ασχέτως εάν επανεισήχθησαν στη χώρα μας με επίσημη αφετηρία επανεισαγωγής τους το 1833 κατά τον στολισμό του Χριστουγεννιάτικου δένδρου στα ανάκτορα του Βασιλέως Όθωνος (και κατόπιν σε όλη την Αθήνα, ενώ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο καθιερώθηκε ο στολισμός του με μπάλες)!!!...Και είναι κρίμα ως Έλληνες να αγνοούμε, να περιφρονούμε, να απαξιούμε και να απεμπολούμε μια και πλέον χιλιετία μεσαιωνικής μας ιστορίας, απλώς και μόνον επειδή ενίοτε θεωρούμε ότι δεν συμβαδίζει με τις θρησκευτικές μας επιλογές…Και ειδικά όταν οι Βόρειοι, οι Ανατολικοί και οι Δυτικοί μας γείτονες καραδοκούν και επιδιώκουν συστηματικά εδώ και αιώνες να την σφετερισθούν…Αξίζει να παρατηρήσουμε τη σημερινή επίσημη σημαία της Σερβίας με τον Βυζαντινό Εστεμμένο Δικέφαλο που φέρει στην καρδιά του το Βυζαντινό Αυτοκρατορικό Πορφυρό Λάβαρο με τον Σταυρό και τα 4 Πυρέκβολα (φλογοβόλα υγρού πυρός)!!!...:

Η σημερινή, επίσημη, πλήρης δικών μας Βυζαντινών συμβόλων σημαία της Σερβίας.

Εμείς τι κάνουμε???!!!...

Τώρα το «ΕΜΕΙΣ» θα μου πείτε είναι σχετικό…

Άλλωστε σύντομα μεταξύ ημών θα εκλέγουν, θα εκλέγονται, θα ψηφίζουν και θα αποφασίζουν για την εδαφική μας ακεραιότητα, την εθνική μας ανεξαρτησία, την ιστορία, τη γλώσσα, τα έθιμα, τα εθνικά μας σύμβολα, τη θρησκεία και τον πολιτισμό μας αλλοεθνείς, αλλογενείς, αλλόφυλοι και αλλόθρησκοι που θα αποκτήσουν νόμιμα, ως απόγονοι μεταναστών, την Ελληνική ιθαγένεια…

ΑΚΟΙΜΗΤΟC

http://www.hellinon.net/index.htm

ΗΜΕΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Εἶδα χθὲς βράδυ στ᾿ ὄνειρό μου

Εἶδα χθὲς βράδυ στ᾿ ὄνειρό μου,
τὸ γεννημένο μας Χριστό,
τὰ βόδια ἐπάνω Του ἐφυσοῦσαν,
ὅλο τὸ χνῶτο τους ζεστό.

Τὸ μέτωπό Του ἦταν σὰν ἥλιος,
καὶ μέσα ἡ φάτνη φτωχική,
ἄστραφτε πιὸ καλὰ ἀπὸ μέρα,
μὲ κάποια λάμψη μαγική.

Στὰ πόδια Του ἔσκυβαν οἱ Μάγοι,
κι ἔμοιαζε τ᾿ ἄστρο ἀπὸ ψηλά,
πὼς θὰ καθήσει σὰν κορώνα,
στῆς Παναγίτσας τὰ μαλλιά.

Βοσκοὶ πολλοὶ καὶ βοσκοποῦλες,
τὸν προσκυνοῦσαν ταπεινά,
ξανθόμαλλοι Ἄγγελοι ἐστεκόνταν,
κι ἔψελναν γύρω του «ὠσαννά».

Μὰ κι ἀπὸ Ἀγγέλους κι ἀπὸ Μάγους,
δὲ ζήλεψα ἄλλο πιὸ πολύ,
ὅσο τῆς Μάννας Του τὸ στόμα,
καὶ τὸ ζεστὸ-ζεστὸ φιλί.
 http://users.uoa.gr/

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ

Απολυτίκιον Χριστουγέννων

ΠΡΟΕΟΡΤΙΟΝ

Ἦχος γ´. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν προαιώνιον Λόγον, ἐν Σπηλαίῳ ἔρχεται, ἀποτεκεῖν ἀποῤῥήτως. Χόρευε ἡ οἰκουμένη ἀκουτισθεῖσα, δόξασον μετὰ Ἀγγέλων καὶ τῶν Ποιμένων, βουληθέντα ἐποφθῆναι, παιδίον νέον, τὸν πρὸ αἰώνων Θεόν.

ΕΟΡΤΙΟΝ

Ἦχος γ´. Αὐτόμελον. Ποίημα Ῥωμανοῦ τοῦ Μελῳδοῦ.

Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν ὑπερούσιον τίκτει, καὶ ἡ γῆ τὸ Σπήλαιον, τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει. Ἄγγελοι μετὰ Ποιμένων δοξολογοῦσι. Μάγοι δὲ μετὰ ἀστέρος ὁδοιποροῦσι. Δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.

http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/prayers/kontakia_xristoygennwn.htm

ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ. ΜΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΑΙ ΝΟΣΤΙΜΗ ΣΥΝΤΑΓΗ

 1 κιλό φρέσκο βούτυρο γάλακτος

1 κούπα ζάχαρη άχνη

1\2  κιλού αμύγδαλα χοντροκομμένα

4 κρόκοι αυγών

1 κουταλάκι γλυκού σόδα κοφτό

2 κουτάλια σούπας κονιάκ

2κιλά αλεύρι

2 κιλά άχνη για τύλιγμα

Ανθόνερο για ράντισμα.

Εκτέλεση

Καβουρδίζουμε τ΄ αμύγδαλα  και τά  χοντροκόβουμε   στο χαβάνι ή το μπλέντερ.  Χτυπάμε  σε μια λεκάνη το βούτυρο  να αφρατέψει και να ασπρίσει  και ρίχνουμε  μέσα τ΄ αυγά , τ΄ αμύγδαλα , το κονιάκ,  την σόδα,  και τέλος το αλεύρι σιγά- σιγά όσο πάρει μέχρι να γίνει μια μαλακή ζύμη πού δεν κολλά  στα χέρια.  {το αλεύρι πού παίρνει συνήθως αυτή η δόση  όταν την φτιάχνουμε  εμείς είναι  περίπου 1200 γραμ. }

Πλάθουμε τους κουραμπιέδες στρογγυλούς παραδοσιακά    με μια δαχτυλιά πλαγίως για να έχει μια λακουβίτσα να κάτσει η άχνη.  Ψήνουμε σε μέτριο φούρνο {180^ο}  για περίπου 20- 25 λεπτά  να ροδίσουν ελαφρώς  και  με το ξεφούρνισμα  τους ραντίζουμε με  ανθόνερο.

Τους βάζουμε σε πιατέλα με την σειρά και πασπαλίζουμε κοσκινίζοντας ζάχαρη άχνη. Κάθε σειρά παίρνει και την δική της ζάχαρη.

Είναι πεντανόστιμοι.

Και του χρόνου με υγεία.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ 

   

Αγιασμένες μέρες

"Μέγα μάθημα της ταπείνωσης είναι για μας, αδελφοί μου, η Γέννηση του Χριστού. Πού γεννήθηκε; Μέσα σε μια φάτνη, σ’ ένα παχνί να πούμε καλύτερα, για να νοιώσουμε βαθύτερα την ανείπωτη συγκατάβαση του Θεού, γιατί τ’ αρχαία λόγια κάνουνε να φαίνουνται στα μάτια μας πλούσια και τα φτωχά πράγματα. Η μητέρα του, η υπεραγία Θεοτόκος, μακριά από το σπίτι της, ξένη σε ξένον τόπο, πήγε και τον γέννησε μέσα σ’ ένα μαντρί. Το βόδι και το γαϊδούρι τον ζεστάνανε με την ανασαμιά τους. Τσομπάνηδες τον συντροφέψανε. Μαζί με τα νιογέννητα αρνιά λογαριάστηκε ο αμνός του Θεού, που ήρθε στον κόσμο για να σώσει τον άνθρωπο από την κατάρα του Αδάμ. Ποιος άνθρωπος γεννήθηκε με μεγαλύτερη ταπείνωση;
Η φάτνη είναι η ταπεινή καρδιά, που μοναχά σ’ αυτή πηγαίνει και γεννιέται ο Χριστός.
Η Εκκλησία μας φωτοβολά μέσα στο χειμωνιάτικο σκοτάδι, γιορτάζοντας τη Γέννηση του Κυρίου. Από μέσα της ακούγεται μια υπερκόσμια υμνωδία, σαν εκείνη που ψέλνανε οι άγγελοι τη νύχτα που γεννήθηκε ο Κύριος, «ἦχος καθαρός ἑορταζόντων». Ποιος λαός άλλος, παρεκτός από μας, έχει αυτή την ευλογία; Ποιο άλλο έθνος τέρπεται κ’ ευφραίνεται κι αγιάζεται με τέτοια ουράνια απηχήματα;"
 Η απλότητα της ψυχής του Κόντογλου του επιτρέπει να ζει και να μας περιγράφει την “πνευματική χαρά και την ουράνια αγαλλίαση” των Χριστουγέννων.
 http://www.xfd.gr/
 

Οι προετοιμασίες των Χριστουγέννων

Οι προετοιμασίες των Χριστουγέννων άρχιζαν μερικές μέρες πριν. Οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σπίτια τους και έψηναν κουλούρια και χριστόψωμα σε παραδοσιακούς φούρνους. Την παραμονή των Χριστουγέννων, οι άνδρες του χωριού έσφαζαν τους χοίρους και με τη βοήθεια των γυναικών, τους καθάριζαν.  Αξίζει να αναφερθεί πως οι άνδρες του χωριού, επειδή θα έσφαζαν τους χοίρους και θα έβαφαν τα χέρια τους με αίμα, γεγονός που θα τους καθιστούσε προσωρινά «ανάξιους» για να κοινωνήσουν, λάμβαναν τη Θεία Κοινωνία- πριν τα Χριστούγεννα- των Αχράντων Μυστηρίων.
Oι μέρες που μεσολαβούν από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα, είναι γνωστές ως «Δωδεκαήμερο». Την ημέρα των Χριστουγέννων, πρωί- πρωί, όλοι οι χωριανοί βρίσκονταν στην εκκλησία. Με το τέλος της λειτουργίας των Χριστουγέννων, οι συγγενείς μαζευόντουσαν κατά ομάδες σε σπίτια, έτρωγαν και διασκέδαζαν.
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, μόλις κτυπούσε η καμπάνα για την ακολουθία του εσπερινού, οι νοικοκυρές έστρωναν το «τραπέζι του Άη-Βασίλη». Πάνω σε αυτό, τοποθετούσαν τη βασιλόπιτα, ένα ποτήρι κρασί, ένα πιάτο με σιτάρι μέσα στο οποίο στερέωναν ένα αναμμένο κερί, ένα κλαδί ελιάς και το πορτοφόλι του οικοδεσπότη. Όλα αυτά θα τα ευλογούσε ο Άγιος, που θα επισκεπτόταν το κάθε σπίτι,  αμέσως μετά τα μεσάνυχτα της παραμονής,  μ’ άλλα λόγια, την πρώτη μέρα της νέας χρονιάς.
Επιπρόσθετα, την ίδια μέρα, δηλαδή την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, τοποθετούσαν ένα μικρό κλαδί χλωρής ελιάς πάνω στην πόρτα, καθώς και πάνω στο θρουμπί που κοσμούσε το στόμιο της στάμνας του νερού.  Το βράδυ της παραμονής, όλη η οικογένεια συγκεντρωνόταν μπροστά στο τζάκι και έριχνε φύλλα ελιάς στη φωτιά, για να μάθει μελετώντας το «πέταγμα» των φύλλων, ποιοι από τους γνωστούς την αγαπούσαν.
Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, ο καθένας προσπαθούσε να περάσει μια ήρεμη και ευτυχισμένη ζωή, διότι πίστευαν πως όπως περνούσε αυτή η μέρα θα περνούσαν και όλες οι υπόλοιπες μέρες του χρόνου.
Την ημέρα των Καλάντων, δηλαδή την παραμονή των Φώτων, μετά το Μεγάλο Αγιασμό, η κάθε οικογένεια έπαιρνε αγιασμένο νερό από την εκκλησία στο σπίτι. Με τον αγιασμό ράντιζαν τα ζώα τους και όλη την ακίνητή τους περιουσία.
Πρωί- πρωί, ανήμερα των Φώτων, προτού κτυπήσει η πρώτη καμπάνα της εκκλησίας, όλοι οι νέοι έτρεχαν στις βρύσες του χωριού, για να πλυθούν,  γιατί πίστευαν πως το νερό εκείνη την ώρα  θα τους διατηρούσε νέους και όμορφους. Ακολούθως, με το τέλος της θείας λειτουργίας, η κάθε οικογένεια μετέφερνε Άγιο Φως από την εκκλησία στο σπίτι της. Το απόγευμα, τα μικρά παιδιά επισκέπτονταν συγγενικά τους σπίτια και έπαιρναν τη λεγόμενη «πλουμιστήρα», ενώ ο ιερέας του χωριού μαζί με μερικά παιδιά του χωριού επισκεπτόταν τα σπίτια για να «καλαντίσει»- ψάλλει τα κάλαντα.
Πηγή: Σημειώσεις Κοινοτικού Συμβουλίου
 

Τι έτρωγαν οι Έλληνες τα Χριστούγεννα

Γεμιστή γαλοπούλα (σύμφωνα με το μεξικανικό έθιμο), πουτίγκα (σύμφωνα με το βρετανικό), ροκφόρ κατά τη γαλλική συνήθεια, γαλλικά κρασιά και σαμπάνια σε ευρωπαϊκό στυλ: Αυτά είναι κάποια από τα αγαθά που (μέχρι πρότινος τουλάχιστον) έκαναν την εμφάνισή τους τα Χριστούγεννα διεκδικώντας επίμονα μια θέση και στο ελληνικό γιορτινό τραπέζι. 

Όμως, αν γυρίσουμε κάμποσα χρόνια πίσω, δε θα βρούμε κανένα από αυτά τα εδέσματα στο τραπέζι των Ελλήνων είτε στην πόλη είτε στην ύπαιθρο.

Ας θυμηθούμε τι πρωταγωνιστούσε εθιμοτυπικά στο χριστουγεννιάτικο ελληνικό τραπέζι σε άλλους καιρούς – έτσι για να μην ξεχνιόμαστε:
Το ψωμί
Το ψωμί της ημέρας ήταν ένα έργο τέχνης και ονομαζόταν – πώς αλλιώς; – Χριστόψωμο. Ήταν ζυμωτό και στρογγυλό, με ένα άσπαστο καρύδι και ένα σταυρό από ζυμάρι στο κέντρο του. Στην επιφάνειά του είχε χαραγμένα διάφορα καλλιτεχνικά σχέδια (φύλλα, λουλούδια, καρπούς, πουλιά). Το ζύμωμά του ήταν μια ιεροτελεστία και τα υλικά του, εκτός από φίνο αλεύρι και ειδική μαγιά (π.χ. από ξερό βασιλικό), περιελάμβαναν μέλι, σουσάμι, κανέλα, αμύγδαλα, γαρίφαλα, γλυκάνισο, μαστίχα και ροδόνερο. Εθεωρείτο ευλογημένο ψωμί. Ανήμερα των Χριστουγέννων ο νοικοκύρης το σταύρωνε, το έκοβε και το μοίραζε στην οικογένεια και τους επισκέπτες ανταλλάσσοντας ευχές. Σύμφωνα με την παράδοση, ο συμβολισμός του ειδικού αυτού ψωμιού θέλει να δείξει ότι «όπως όλοι οι σπόροι του σταριού ενώνονται σε ένα ψωμί, έτσι και όλοι οι λαοί κάποτε θα ενωθούν με έναν ποιμένα, τον Χριστό».
Το φαγητό

Χειροποίητες πίτες με γέμιση όπως εποχιακά λαχανικά (σπανάκι, πράσο, κρεμμύδια, χόρτα, κολοκύθα), αυγά, τυρί ή κιμά.

Λαχανοντολμάδες: Το έθιμο φαίνεται ότι προέρχεται από το Βυζάντιο και σύμφωνα με τους λαογράφους, τα τυλιγμένα φύλλα του λάχανου συμβολίζουν τα σπάργανα του Χριστού.

Ζεστή κοτόσουπα, την οποία έτρωγαν μετά την επιστροφή τους από την εκκλησία (σ.σ: Η συνήθεια να σερβίρονται πιο ασυνήθιστα πουλερικά όπως η γαλοπούλα ή η χήνα, η οποία εθεωρείτο πτηνό του Ήλιου, προέρχεται από το Μεξικό και αποσκοπούσε στο να κερδίσουν οι συνδαιτυμόνες την εύνοια του θεού Ήλιου).

Χοιρινό με πρασοσέλινο ή ψητό στη χόβολη του τζακιού, αφού ήταν η εποχή της σφαγής των γουρουνιών, η οποία ονομαζόταν και γουρουνοχαρά (μάλλον των σφαγέων και όχι των γουρουνιών…). Άλλες παραλλαγές του χοιρινού ήταν οι τηγανιές (μικρά κομμάτια κρέατος στο τηγάνι με ρίγανη) και η πηχτή (σιγοβρασμένο κρέας με μπόλικο λεμόνι). Και όλα αυτά με τη συνοδεία καλού ντόπιου κρασιού.

Αρνάκι στην κατσαρόλα με ρύζι (σούπα).
http://www.goldenmag.gr/

 

Χρυσάφι είναι το βουνό, χρυσάφι το νερό μας, χρυσάφι είναι ο τόπος μας, και τ'όμορφο χωριό μας.

Έτσι ο ποιητής. Σκληρός. Και να ζητάει τ' αδύνατα.

Ω, και να μπορούσανε, λέει, και τα οργανωμένα κράτη να οργανώσουνε μια δημόσια ζωή με νόμους σαν αυτούς που διέπουν το άτομο. Να επιφοιτούσε στα κοινά η ψυχή, και μια διαταγή του Υπουργού Υγείας να ξαπόστελνε στα εργοστάσια επεξεργασίας αποριμμάτων όλες τις πενταροδεκάρες των συμφερόντων, για να βγουν έστω και λίγα γραμμάρια ομορφιάς. Να έπαιρνε πότε πότε η συνεδρίαση του Κοινοβουλίου τις προεκτάσεις που παίρνει ένα δάκρυ όταν διαθλά τις αθλιοτητες όλες κι απομένει να λάμπει σαν μονόπετρο.

Κοντολογίας, να μπορούσαν και τη σημασία των λαών να τη μετράνε όχι από το πόσα κεφάλια διαθέτουν για μακέλεμα, όπως συμβαίνει στις ημέρες μας, αλλά από το πόση ευγένεια παράγουν , ακόμη και κάτω από τις πιο δυσμενείς και βάναυσες συνθήκες, όπως ο δικός μας ο λαός στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όπου το παραμικρό κεντητό πουκάμισο, το πιο φτηνό βαρκάκι, το πιο ταπεινό εκκλησάκι, το τέμπλο, το κιούπι, το χράμι, όλα τους αποπνέανε μιαν αρχοντιά κατά τι ανώτερη των Λουδοβίκων.

Τι σταμάτησε αυτά τα κινήματα ψυχής που αξιώθηκαν κι έφτασαν ως τις κ ο ι ν ό τ η τ ε ς; Ποιος καπάκωσε μια τέτοιου είδους αρετή που μπορούσε μια μέρα να μας οδηγήσει σ' ένα ιδιότυπο κομμένο στα μέτρα της χώρας πολίτευμα; Όπου το κοινόν αίσθημα να συμπίπτει με κείνο των αρίστων. Τι έγινε η φύση που μαντεύουμε αλλά δεν τη βλέπουμε; Ο αέρας που ακούμε αλλά δεν τον εισπνέουμε;

Κουράστηκα να τα λέω. Θα 'θελα να μην είχα πια τίποτα να πω, αλλά πώς () που νιώθω να 'μαι ακόμα γεμάτος, φορτωμένος με τόνους ανέμων, τσουβάλια Ιουλίων, καλαθούνες ανθέων... Τα μωβ ξεχειλίζουν. Τα σκούρα μου κόβουν τους αγκώνες. Πολλά γαιώδη μουλιάζουν τα ρούχα μου. Άλλα, ελαφρότερα, γίνονται στοές, ρόπτρα, γεφυράκια, τρούλοι. Ανάγκη να ξεφορτώσω. Πώς όμως. που αυτά πλέον έγιναν στοιχεία του οργανισμού μου; Έτσι και τ' αδειάσω, έσβησα."

Οδυσσέας Ελύτης, Τα δημόσια και τα ιδιωτικά, εκδ. Ίκαρος, Μάιος 1990.
    Σημείωση: Οι παρενθέσεις () υποδηλώνουν την άνω τελεία που δεν διαθέτει το πληκτολόγιο. Ίσως εν ονόματι της κατάργησης του δισταγμού που δεν συμβαδίζει με την τεχνολογία...

Ένα υπέροχο πεζό του μεγάλου ποιητού μας, από τα τελευταία έργα του. Σ' ένα νησί του Αιγαίου ο ποιητής, παρέα με την φύση και λίγους απλούς νησιώτες, στοχάζεται την ομορφιά και το ήθος της Ελληνικής Φύσης, και πώς αυτή έχει βαθειά ποτίσει τους απλούς ανθρώπους του λαού, το ήθος των ανθρώπων και τον πολιτισμό τους, από τα χρόνια των Μινωιτών μέχρι και σήμερα.

Δύο σημεία από το έργο αυτό είναι πολύ γνωστά: Το πρώτο, αυτό που γράφει για την γλώσσα και την ορθογραφία: «το κάθε ωμέγα, το κάθε ύψιλον, η κάθε οξεία, η κάθε υπογεγραμμένη, δεν είναι παρά ένας κολπίσκος ... κυματιστοί αμπελώνες, υπέρθυρα εκκλησιών ... περιστεριώνες και γλάστρες με γεράνια ...»

Το δεύτερο, τό αναφέρει συχνά ο Χρήστος Γιανναράς: «... το πόση ευγένεια παράγουν (οι λαοί), ακόμη και κάτω από τις πιο δυσμενείς και βάναυσες συνθήκες, όπως ο δικός μας ο λαός στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όπου το παραμικρό κεντητό πουκάμισο, το πιο φτηνό βαρκάκι, το πιο ταπεινό εκκλησάκι, το τέμπλο, το κιούπι, το χράμι, όλα τους αποπνέανε μιαν αρχοντιά κατά τι ανώτερη των Λουδοβίκων».

Related Posts : /%CE%9C%CE%B5 %CF%8D%CF%86%CE%BF%CF%82 %CE%BA%CE%B1%CE%B9 %CE%AE%CE%B8%CE%BF%CF%82

http://galaktokomika.blogspot.gr/2012/12/blog-post.html