Άγιος Δημήτριος

                                             Ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλήτης

"Χαίρε Δημήτριε, λιμάνι και τείχος,

προστάτη και σκέπη της Θεσσαλονίκης"

http://patmias.blogspot.gr/

Πως διαβάζουμε τα "Μερομήνια"

Τα Ημερομήνια

Ημερομήνια είναι μια πανάρχαια μέθοδος πρόβλεψης του καιρού για όλο τον ερχόμενο χρόνο. Η διαδικασία απλή: Παρατηρούμε τον καιρό του Αυγούστου για 12 μέρες, εκ των οποίων κάθε μια αντιπροσωπεύει τον καιρό των επόμενων μηνών. Δηλαδή: η πρώτη μέρα θα μας πει για τον καιρό του Αυγούστου, η δεύτερη για του Σεπτεμβρίου, η τρίτη για του Οκτωβρίου κ.ο.κ.

Τα "ημερομήνια" αμφισβητούνται από την επίσημη μετεωρολογία, η οποία υποστηρίζει ότι μακροχρόνιες προβλέψεις δεν είναι δυνατόν να γίνουν. Έχει όμως πολυάριθμους υποστηρικτές ανάμεσα στους γεωργούς, τους κτηνοτρόφους και γενικά τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στην ύπαιθρο.

Συχνά, ακόμη και επιστήμονες δείχνουν ενδιαφέρον για τα αποτελέσματα που βγάζουν τα "ημερομήνια"

Για το πότε ξεκινάμε να παρατηρούμε τις μέρες, οι γνώμες διίστανται. Κάποιοι ξεκινούν να παρατηρούν τα ημερομήνια από 1η Αυγούστου έως και την 12η Αυγούστου, ενώ άλλοι ξεκινούν με το παλιό ημερολόγιο, ήτοι από τις 14 Αυγούστου έως και τις 25 Αυγούστου. Προσέχουν δε τις καιρικές συνθήκες ολόκληρου του εικοσιτετράωρου. Αν ας πούμε, στις 18 Αυγούστου, βρέχει το βράδυ, τότε τις τελευταίες μέρες του Δεκέμβρη θα έχει άσχημο καιρό.

Λόγω αρχαιότητας της μεθόδου, η πιθανή σωστή παρατήρηση είναι η δεύτερη (δηλαδή από τις 14 Αυγούστου).

Πως ερμηνεύονται:

- Όταν έχει αέρα, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι άστατος
- Όταν υπάρχουν άσπρα σταθερά σύννεφα, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα έχει βροχές
- Όταν υπάρχουν άσπρα σύννεφα που τρέχουν ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι χιονιάς
- Όταν υπάρχουν σκούρα σύννεφα ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι κρύος
- Όταν ο ουρανός είναι καθαρός, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα θα είναι καλός

Λαογραφία

Πως διαβάζουμε τα "Μερομήνια"

Οι άνθρωποι της υπαίθρου διατήρησαν από γενιά σε γενιά και για χιλιάδες χρόνια την πρακτική γνώση της μελέτης και πρόγνωσης του καιρού. Εξετάζοντας συστηματικά κάποια φυσικά φαινόμενα ή «σημάδια» στον ουρανό, μπορούσαν να μαντέψουν ή να «δουν» τα μερομήνια, δηλαδή ν’ αποκωδικοποιήσουν τον καιρό ολόκληρου του επόμενου έτους, αρχής γενομένης από την εμφάνιση του ένατου φεγγαριού μέχρι και το χάσιμο του επόμενου ογδόου (μετρώντας πάντα τα φεγγάρια από την αρχή του εκάστοτε έτους).

Αυτοί ήσαν συνήθως άνθρωποι της υπαίθρου, της θάλασσας και οι ιδίως οι μοναχοί, οι οποίοι καθώς φαίνεται είχαν αφιερώσει αρκετό μέρος της ζωής τους, στην σπουδή και την παρατήρηση του σύμπαντος, με τον τρόπο που διέθετε έκαστος αλλά και με την βοήθεια των καιρικών φαινομένων. Οι αποκλίσεις που υπάρχουν τόσο στα παρατηρούμενα σημάδια, όσο και στις ημέρες κατά τις οποίες γίνονται οι παρατηρήσεις μπορούν να δικαιολογηθούν από τις διάφορες, εδαφολογικές και τις κλιματολογικές συνθήκες του κάθε τόπου.
Μερομήνια ονομάζει ο λαός τις δώδεκα (12) πρώτες ημέρες του ογδόου φεγγαριού του έτους. Παρατηρώντας τα καιρικά φαινόμενα αυτών των πρώτων ημερών της, οι άνθρωποι μάντευαν την καιρική κατάσταση των επόμενων δώδεκα (12) στην αρχή φεγγαριών και αργότερα μηνών. Μερομήνια ονομάζονται οι μέρες που γίνεται η πρόβλεψη, από τις λέξεις «μέρα και μήνας» γιατί σε κάθε μέρα απ’ αυτές, αντιστοιχεί ένα πλήρες κύκλος του φεγγαριού (γιόμιση και χάση) ή ένας μήνας. Κατά τον Ν. Πολίτη τα μερομήνια ήταν λείψανα αρχαίων προγνωστικών του καιρού, που έχουν άμεση σχέση με αστρολογικές παρατηρήσεις. Επειδή ο Αύγουστος θεωρείται η αρχή του Χειμώνα, γι’ αυτό στο μήνα αυτό εντοπιζόταν η πρόγνωση του καιρού. (Γαλανίδου- Μπαλφούσια Έλσα, μν. Έργο, σελ 192)

Τα μερομήνια δεν περιγράφονται, είναι θέμα γνώσης και πρακτικής και όχι θεωρίας. Είναι υπόθεση πείρας και αντίληψης που χρήζει μιας ιδιαίτερης προσοχής. Μπορεί αρκετοί άνθρωποι να παρατηρούν το ίδιο πράγμα αλλά να έχουν διαφορετικές αντιλήψεις και οι προβλέψεις τους να μην ταυτίζονται. Η διαφορά δεν θα είναι ακραία, μα η πρόβλεψη του καθενός μπορεί να μη συμπέσει ως προς την ένταση του φαινομένου. Είναι κατάλοιπο παλαιών αστρολογικών αντιλήψεων που απόκτησε ο άνθρωπος εξετάζοντας τα καιρικά φαινόμενα με βάση τ’ άστρα. Πίστευαν ότι μπορούσαν να μαντέψουν τον καιρό που θα έχει κάθε μήνας αν εξέταζαν τις πρώτες τρεις ή εξι ή δώδεκα μέρες των μηνών Ιουλίου ή Αυγούστου κατ’ άλλους του Μαρτίου ή Ιανουαρίου. Τα Μερομήνια (Μήνας+ημέρα) είναι γνωστά και ως Μηναλλάγια (Μήνας+αλλαγή). Σε άλλες περιοχές της χώρας μας είναι γνωστά ως Μεραμήνια, Μηνολόγια, Καταμήνια, Νερομήνια, Κεφαλομήνια, Καταμηνάτα, Αλλαξομήνια, Προφάνερα ή Φανερά, Λογομήνια, Δρίμες, Δρίματα κ.λπ.

Πιστεύεται ότι ο Θεός έδωσε τα μερομήνια σαν σημάδια του καιρού και εμφύτευσε νου και γνώση στους ανθρώπους και τους βοήθησε να μπορούν να τα διαβάζουν ώστε να προγραμματίζουν και να σχεδιάζουν για το επόμενο καλλιεργητικό έτος. Αν αναλογιστούμε ότι ένα μήνα περίπου μετά τα μερομήνια, άρχιζε το έτος της σποράς. Γνωρίζουμε ότι οι ενοίκια των αγρών άρχιζαν του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου Ύψωση του Τιμίου Σταυρού εκάστοτε έτους), δηλαδή η καλλιεργητική περίοδος άρχιζε και τέλειωνε αυτή την ημερομηνία. Εφόσον παρατηρούσαν τα μερομήνια, στην διάρκεια του ενός μηνός περίπου σχεδίαζαν τις εργασίες τους, ανάλογα με τον καιρό που πρόβλεπαν και ανέμεναν.
Τα μερομήνια συσχετίζονται κατ’ αρχήν με το Φεγγάρι, τ’ Άστρα, τον Ήλιο και τους Γαλαξίες. Δευτερέυοντα ρόλο σε αυτή την συσχέτηση έχουν, ο άνεμος, η υγρασία και τα σύννεφα. Ακόμη στην πρόβλεψη δύναται να συμβάλλουν οι ζωντανοί οργανισμοί και τα φυτά.

Βάσει των παρατηρήσεων που πραγματοποιούν αποφαίνονται στο, ότι καιρό θα κάνει τη πρώτη μέρα της παρατήρησης τον ίδιο καιρό θα κάνει τον πρώτο μήνα του χρόνου. Ο υπολογισμός των μηνών για τις καιρικές προβλέψεις αρχίζει καθώς προανάφερα από την εμφάνιση του ογδόου φεγγαριού. Αυτό συνεπάγεται από τις κινήσεις της Σελήνης και όχι μόνο. Αρκετοί καιροσκόποι αρχίζουν από διάφορες ημερομηνίες, όπως την 20 Ιούλη, αρχές Αυγούστου κ.α. Αυτές είναι λανθασμένες πρόβλεψεις, διότι τις ημερομηνίες τις όρισε ο άνθρωπος ενώ οι κινήσεις της Σελήνης είναι ένα φυσικό φαινόμενο και όπως γνωρίζουμε η Σελήνη επηρεάζει κατά μεγάλο ποσοστό τις καιρικές συνθήκες. 

Στην Ηλεία (Πελοπόννησος) ο καιρός της πρώτης Αυγούστου αντιστοιχεί για τον καιρό που θα κάνει το μήνα Αύγουστο. Η δεύτερη μέρα του Αυγούστου αντιστοιχεί για το Σεπτέμβριο και ούτω καθεξής. Στη Λέσβο αρχίζουν τις παρατηρήσεις και προβλέψεις του καιρού από τις 26 Ιουλίου ως τις 6 Αυγούστου. Στα Κύθηρα αρχίζουν από τις 20 Ιουλίου γιορτή του Προφήτη Ηλία. Στον Πόντο μετρούν τις πρώτες ημέρες του Γενάρη. Οι παρατηρήσεις του καιρού της 1ης Γενάρη αφορούν τη πρόβλεψη του Γενάρη και ούτω καθεξής. Σε άλλα μέρη της χώρας η πρόβλεψη του καιρού άρχιζε σε διαφορετικές ημερομηνίες. Σε αρκετές περιοχές υπάρχει η αντίληψη, ότι οι μέρες αυτές είναι αποφράδες όπως οι δρίμες.

Κατά συνέπεια τις ημέρες των Μερομήνιων απαγορεύονται οι εργασίες. Πίστευαν ότι αν τις ημέρες εκείνες ο ξυλουργός έκοβε ξύλα, η ξυλεία θα σάπιζε. Αν οι νοικοκυρές έπλυναν τα ρούχα τότε αυτά θα φθειρόταν πολύ γρήγορα. Πρόσεχαν πολύ τη κάθε εκδήλωση τους. Δεν έκαναν γάμους και προξενιά τις ημέρες των Μερομήνιων διότι πίστευαν ότι οι γάμοι θα διαλυόταν και τα προξενιά θα χαλούσαν. Οι γυναίκες δεν λούζονταν την νύκτα και δεν έβγαιναν έξω από το σπίτι.

Τα Μερομήνια βασίζονται σε παμπάλαιες αντιλήψεις των αρχαίων που πίστευαν ότι τα ουράνια σώματα επηρεάζουν την ατμόσφαιρα της γης. Ειδικά εκείνοι που μετρούσαν τα Μερομήνια από τις 20 Ιουλίου πίστευαν ότι τότε γίνεται η εμφάνιση του Αστερισμού του Κυνός.

Η ουράνια σφαίρα.

Με το βέλος σημειώνεται ο αστερισμός του Κυνός Ο Αστερισμός αυτός ήταν προσφιλής στους Αστρολόγους και στους Μάγους για μαντικές παρατηρήσεις. Ταυτίζεται η αρχή των Μερομήνιων με τη γιορτή του Προφήτη Ηλία διότι πίστευαν ότι ο Προφήτης Ηλίας ήταν κύριος της βροχής και των μετεωρολογικών φαινομένων.
Ο ήλιος, το φεγγάρι, η παρουσία κομητών, η πούλια και ο ουρανός γενικότερα, αποτέλεσαν τους καθοδηγητές όχι μόνο των ναυτικών, αλλά και των στεριανών. Οι παλιοί γεωργοί, που δεν είχαν ούτε γνώση της επιστήμης της Μετεωρολογίας, ούτε τη βοήθεια των γεωπόνων, αλλά και ο απλός λαός γενικότερα, βασιζόταν σε σημεία του ουρανού για να προβλέψει τις εκδηλώσεις των καιρικών φαινομένων και να προγραμματίσει τις διάφορες εργασίες του, γεωργικές, οικιακές, ναυτικές, κ.λ.π. .

Λαϊκή Μετεωρολογία

Ας δούμε μια καταγραφή σημαντικών σημείων που εξέταζε ο λαός για να προβλέψει τον καιρό.
Υπάρχουν τρεις περίοδοι πρόβλεψης, η μακροπρόθεσμη, η μεσοπρόθεσμη και η βραχυπρόθεσμη. Για την μακροπρόθεσμη πρόβλεψη χρησιμοποιούσε τα μερομήνια, για τη μεσοπρόθεσμη τ’ άστρα, ιδίως το φεγγάρι και για βραχυπρόθεσμη τα ζώα, τα πουλιά και τα έντομα.

Ήλιος

- Όταν ο ήλιος ανατέλλει λαμπρός, η μέρα θα είναι αίθρια.
- Όταν λάμπει όλη την μέρα χωρίς καμία κηλίδα, και την επομένη θα υπάρχει καλοκαιρία.
- Άσπρος ήλιος, μαύρη μέρα.
- Όταν ο ήλιος ανατέλλει άσπρος και θαμπός, έρχεται σκοτεινιά ή βροχή.
- Ήλιος που ανατέλλει θαμπός και οι ακτίνες του σκίζονται (σκορπίζονται) άλλες προς Βορρά και άλλες προς Νότο, προμηνύει βροχή ή άνεμο.
- Ήλιος που ανατέλλει με πυκνό κύκλο γύρω του, αλλά που όσο περνάει η ώρα ο κύκλος διαλύεται, προμηνύει καλοκαιρία.
- Του ήλιου κύκλος άνεμος, του φεγγαριού βρεχάμενος.
- Ήλιος που δύει σε κόκκινο ουρανό, προμηνύει άνεμο.
- Ήλιος που δύει σε πορτοκαλόχρωμο ουρανό χωρίς σύννεφα, προμηνύει καλοκαιρία.
- Ήλιος που δύει τον χειμώνα σε χρώμα ώχρας, προμηνύει καλοκαιρία.
- Ήλιος που δύει με σύννεφα παχιά και χαλκόχρωμα προς το μέρος της Ανατολής, προμηνύει βροχή.
- Του ήλιου ποδάρια ή σορόκο ή μαϊστραλιά.
- Ήλιος ποδαράτος, αγέρας φουρτουνάτος.
- Ήλιος με ποδάρια, όστριες και μαϊστράλια.
- Ήλιος που ακτινοβολεί ανάμεσα απ' τα σύννεφα κατά τη Δύση του λέγεται πως «έχει πόδια» και προμηνύει άνεμο με κακοκαιρία. Το ίδιο προμηνύει, εάν «έχει πόδια» μετά την ανατολή του.
- Ήλιος που καίει πολύ προμηνύει βροχή.
- Κόκκινη ανατολή, κατουρημένη δύση.
- Μικρό στέμμα γύρω από τον ήλιο, προμηνύει πιθανή βροχή.
- Μεγάλο στέμμα γύρω του, διώχνει την βροχή.
- Ο χειμωνιάτικος ήλιος με πολύ κρύο, λέγεται «ήλιος με δόντια».
- Όταν υπάρχει συννεφόκαμα (ήλιος που καίει κρυμμένος πίσω από σύννεφα), θα βρέξει.
- Όταν ο ήλιος ανατέλλει (συνήθως τρέμοντας) μέσα σε κόκκινο σύννεφο, θα βρέξει την ίδια μέρα ή τις επόμενες.
- Ήλιος που ανατέλλει μέσα σε σύννεφα σαν σπαθιά προμηνύει σύντομα βροχή.
- Όταν γύρω απ΄ τον ήλιο υπάρχει μαύρος κύκλος αρκετά φαρδύς, έρχεται θύελλα. -- Όταν υπάρχουν δύο κύκλοι τέτοιοι, η θύελλα θα είναι σφοδρότερη.
- Ήλιος με μαύρες κηλίδες προμηνύει βροχή. Με κηλίδες κόκκινες, αέρα. Με μαύρες και κόκκινες ταυτόχρονα, και βροχή και αέρα.
- Όταν οι ακτίνες του ήλιου στη δύση του ή στην ανατολή του είναι συγκεντρωμένες σε μία μόνο φωτεινή δέσμη, θα βρέξει.
- Όταν πριν απ΄ την ανατολή του ήλιου υπάρχει ένα μικρό σύννεφο πάνω από τον ορίζοντα και ο ήλιος ανατέλλει χωρίς ακτίνες, θα βρέξει πολύ.
- Ήλιος που ανατέλλει ή δύει ζεστός με κόκκινες ακτίνες προμηνύει πολυήμερους ανέμους.
- Όταν στην ανατολή ή στην δύση του ήλιου υπάρχουν κοκκινωπά σύννεφα προς τα βόρεια και προς τα νότια, έρχεται οπωσδήποτε κακοκαιρία. Όταν υπάρχουν μόνο προς τα βόρεια, έρχεται βόρειος άνεμος. Όταν υπάρχουν μόνο προς τα νότια, έρχεται νότιος άνεμος με πιθανή βροχή.
- Όταν μετά από μια βροχερή ημέρα μαυριδερά σύννεφα καλύπτουν τον ήλιο στην δύση του και οι ακτίνες του σκορπίζονται άτακτα γύρω απ' τα σύννεφα, θα βρέξει και την επομένη.
- Όταν οι ακτίνες του ήλιου λάμπουν θαμπά, όπως τότε που γίνεται έκλειψη ηλίου, θα βρέξει.
- Όταν, πριν ανατείλει ο ήλιος, οι ακτίνες του είναι σκοτεινές, έρχεται άνεμος και βροχή. Όταν είναι πολύ σκοτεινές, θα βρέξει οπωσδήποτε. Όταν δεν είναι σκοτεινές, αλλά καλύπτονται απλώς από ελαφρό πέπλο από σύννεφα, θα έρθει άνεμος.
- Αντήλιο (σχηματισμός δεύτερου ήλιου, οφειλόμενος σε αντανάκλαση του ηλιακού δίσκου στα σύννεφα): όταν σχηματιστούν δύο αντήλια και ταυτόχρονα αλώνι γύρω από τον ήλιο, θα βρέξει σύντομα.

Κομήτης

- Η εμφάνιση ενός κομήτη γενικώς προμηνύει ξηρασία και χειμώνα ψυχρό με ανεμοταραχές.
- Εάν εμφανιστούν πολλοί, η χρονιά θα υπάρχει μεγάλη ανομβρία.
- Όταν ο κομήτης αργήσει να διαλυθεί, περιμένουμε παρετεταμένη ξηρασία.

Ουρανός

- Όταν πριν απ’ την ανατολή του ήλιου ο ουρανός είναι κόκκινος και χάσει το χρώμα αυτό, όταν ανατείλει ο ήλιος, θα βρέξει.
- Όταν το πρωί είναι κόκκινος ή κίτρινος, θα βρέξει με άνεμο.
- Όταν στη δύση του ήλιου είναι ροζ, προμηνύει καλοκαιρία.
- Όταν στην δύση του ήλιου είναι σκοτεινός και θολός, προμηνύει άνεμο.
- Όταν στη δύση του ηλίου είναι βαθυκόκκινος, προμηνύει ανεμόβροχο.
- Όταν στη δύση του ήλιου είναι λαμπρά κίτρινος, προμηνύει άνεμο.
- Όταν στη δύση του ήλιου είναι αμυδρά κίτρινος, προμηνύει βροχή.
- Όταν σε μια ζεστή μέρα μαυρίσει προς την ανατολή η τη δύση του ήλιου, έρχεται άνεμος.
- Υπερβολικά διαυγής ουρανός προμηνύει βροχή.
- Όταν μετά από θύελλα εμφανιστεί «φρύδι» (κυανόχρωμο τμήμα του ουρανού στο βάθος του ορίζοντα), έρχεται νηνεμία.
- Άστρα τον χειμώνα, σύννεφα το καλοκαίρι.

Πούλια

- Η ανατολή της (τέλος Μαΐου) δηλώνει αρχή καλοκαιριού.
- Η δύση της (πρώτο 15ήμερο Νοεμβρίου) αρχή χειμώνα.
- Πούλια πλακωμένη σπέρνει, όστρια καμωμένη.
- Τον καιρό που κάνει, όταν δύει, θα τον κάνει επί σαράντα μέρες.
- Όταν δύσει με καλοκαιρία, ο χειμώνας θα είναι ήπιος.
- Η Πούλια βασιλεύοντας και πίσω παραγγέλνοντας, «Μήτε τσοπάνος στο βουνό μήτε ζευγάς στον κάμπο».

Το Φεγγάρι

Το φεγγάρι κατά τη διάρκεια ενός μήνα περνά από τέσσερις φάσεις (1ο, 2ο, 3ο και 4ο τέταρτο). Ανάλογα λοιπόν με τι καιρό θα «μπει» σε καθένα από τις περιόδους, τον ίδιο καιρό θα έχει μέχρι να αλλάξει το τέταρτο.

- Ξάπλα το φεγγάρι, όρθιος ο καραβοκύρης.
- Όρθιο το φεγγάρι, ξάπλα ο καραβοκύρης.
- Όρθό φεγγάρι, δίπλα ο ναύτης. (Όταν το φεγγάρι εμφανίζεται πλαγιαστό, έρχεται κακοκαιρία. Και αντίστροφα).
- Φεγγάρι θαμπό και με άκρες όχι ευκρινείς αλλά στρογγυλεμένες προμηνύει βροχή.
- Όταν οι δύο άκρες του φεγγαριού κρατάνε κατακόρυφη στάση χωρίς καμία κλίση, ίσως βρέξει.
- Όταν το φεγγάρι παραμένει κατακόρυφο επί τέσσερις ημέρες, έρχεται θύελλα.
- Όταν την τρίτη ημέρα του νέου φεγγαριού το περιβάλει κύκλος κοκκινωπός, έρχεται μεγάλη θύελλα.
- Κύκλον έχει το φεγγάρι; Για βροχή για ανεμοζάλη.
- Όταν το φεγγάρι αποβραδίς περιβάλλεται από έντονα θαμπό κύκλο, την επομένη θα έχει πυκνή συννεφιά ή θα βρέξει.
- Όταν ο έντονα θαμπός αυτός κύκλος συνοδεύεται από άνεμο, έρχεται κακοκαιρία.
- Μικρό στέμμα (κύκλος) γύρω απ' το φεγγάρι προμηνύει βροχή.
- Όταν ο κύκλος που περιβάλλει το φεγγάρι είναι ανοικτός σε ένα σημείο, από εκεί θα έρθει άνεμος.
- Μεγάλο στέμμα (κύκλος) γύρω απ' το φεγγάρι απομακρύνει τη βροχή.
- Όταν το φεγγάρι την άνοιξη έχει χρώμα πυρόξανθο, οι παγετοί είναι πιθανοί τη νύχτα.
- Όταν οι άκρες του νέου φεγγαριού την τρίτη ημέρα είναι λεπτές και καθαρές, έρχεται καλοκαιρία.
- Όταν οι άκρες του νέου φεγγαριού την τρίτη ημέρα είναι λεπτές αλλά κοκκινωπές, έρχεται άνεμος.
- Όταν το γεμάτο φεγγάρι έχει καθαρό φως, θα υπάρχει πολύ καλός καιρός. Όταν είναι κατακόκκινο, έρχεται άνεμος. Όταν υπάρχουν μαύρες κηλίδες, θα βρέξει.
- Όταν γύρω απ' το φεγγάρι υπάρχει μια άλως (αλώνι, κύκλος, στέμμα), έρχεται άνεμος ή καλοκαιρία. Άνεμος, εάν η άλως έχει ρήγματα. Καλοκαιρία, εάν η άλως σβήνει ομαλά προς την έξω περιφέρεια της.
- Όταν γύρω απ' το φεγγάρι υπάρχουν δύο άλω (αλώνια), έρχεται θύελλα. Όταν υπάρχουν τρεις, η κακοκαιρία θα είναι ακόμα σφοδρότερη. Και όσο πιο μαύρες είναι η άλω και με πιο πολλά πήγματα, τόσο σφοδρότερη η κακοκαιρία.
- Όταν το φεγγάρι έχει αλώνι, προμηνύει αλλαγή του καιρού.
- Βρεμένο γύρισμα (χάση), αμπαριού γέμισμα.
- Φεγγάρι κόκκινο προμηνύει κακή σοδειά.
- Όταν το φεγγάρι πιαστεί ανάσκελα (ανατέλλει σαν νέο φεγγάρι, πλαγιαστό), θα υπάρχει δροσιά σε όλο τον σεληνιακό μήνα.
- Όταν το νέο φεγγάρι είναι σκοτεινό, θα βρέξει. Όταν είναι κόκκινο, θα έρθει άνεμος. Όταν είναι μαύρο ή πράσινο και παχύ, θα βρέξει και θα κάνει κρύο. Όταν είναι θαμπό και με πούσι, έρχεται κακοκαιρία.
- Όπως θα πιαστεί (ανατείλει) το νέο φεγγάρι, έτσι (με τέτοιο καιρό) θα πάει όλος ο σεληνιακός μήνας.
- Όταν το νέο φεγγάρι έχει τις άκρες του στραμμένες προς Βορρά, θα επικρατήσουν βοριάδες. Όταν προς Νότο, νοτιάδες.
- Όταν το νέο φεγγάρι γέρνει προς τα πίσω, θα επικρατήσουν νοτιάδες. Όταν προς τα εμπρός, βοριάδες.
- Όταν το νέο φεγγάρι σκεπάζεται με ομίχλη, θα έρθει άνεμος.
- Κόκκινο φεγγάρι, βάλε γέννημα στο πιθάρι. (κακοκαιρία).

Τα ζώα

Η συγκεκριμένη μέθοδος προέρχεται πιο πολύ μέσω της εμπειρίας και της επαφής με τη φύση. Παλιά οι άνθρωποι ζούσαν κυριολεκτικά στην φύση αφού εκεί ήταν τα χωράφια τους με αποτέλεσμα να μην πηγαίνουν για μέρες σπίτι τους και είχε σαν επακόλουθο να αναπτυσσόταν μια ιδιαίτερη σχέση με τα στοιχεία τις φύσης. Έτσι λοιπόν, ανάλογα με το άκουσμα του κελαηδίσματος συγκεκριμένων πουλιών κατάφερναν να διαπιστώσουν τι καιρό θα κάνει τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Δείτε την επιστημονική προβλεψη του καιρού στους σχετικούς συνδέσμους.
Οι τσοπάνηδες μάλιστα την πρωταυγουστιά έχουν και τη «σκυλομαντεία». Σηκώνονται πολύ πρωί, βαθιά σχεδόν χαράματα, και κοιτάζουν τα σκυλιά πως κοιμούνται. Κι αν αυτά κοιμούνται ξάπλα με τεντωμένα τα πόδια, λένε: «Καλοχειμωνιά θα ’χουμε και γλυκοκαιριά». Αν δούνε όμως πως αυτά κοιμούνται μαζεμένα, κουλουριασμένα με το κεφάλι χωμένο στα πόδια τους, τους ακούς να λένε: «κακοχειμωνιά θα ’χουμε φέτος, κακοχειμωνιά με χιόνια και παγοβροχιές».

- Κόκκορας που λαλεί παράκαιρα (πρόωρα) προλέγει αλλαγή καιρού.
- Όταν η γάτα στο παραγώνι νίβεται κατά την όστρια θα έρθει χειμώνας (βροχή), κατά τον βοριά- κρύα και κατά τον μαΐστρο χαλαζόκαιρος.
- Όταν το γουρούνι, οι γίδες, τα μαρτίνια ή και τα πρόβατα της στάνης χοροπηδάνε, σημαίνει αλλαξοκαιριά, (συνήθως βροχή).
- Σαν ουρλιάζουν τα τσακάλια όξω από το χωριό από βραδύς θα έρθει βαρυχειμωνιά.
- Όταν τα καρκαρέλια λαλάνε πάνω από τα δένδρα, προμηνάνε βροχή.
- Σκάρισμα μηρμηγκοφωλιάς σε λιακάδες το χεινόπωρο, προμηνάει πολύμερη βαρυχειμωνιά.
- Αράχνες (ιστοί) που ανεμίζονται στον αέρα, μηνάνε κακοκαιρία.
- Σφήκες που σκαρίζουν μες το σπίτι πέφτοντας από τις χαραμάδες της σκεπής προμηνάνε χειμώνα.
- Όταν τα χελιδόνια πετούν χαμηλά θα βρέξει.
- Όταν τα παπιά, οι χήνες και κότες φτερουγάνε δίχως λόγο τότε θα βρέξει.
- Όταν σκούζει ο Γούβης για νερό, θα βρέξει κι όταν σκούζει η Κουκουβάγια θα έχουμε ξέρα.
- Σαν βγαίνουν τα καβούρια από τα λαγκάδια, προμηνύουν βροχή.
- Τα χέλια σαν βγαίνουν στην στεριά φοβούνται βροχή.
- Όταν τσιμπάνε οι μυίγες θα βρέξει.
- Όταν χορεύουν τα γουρούνια τότε θα βρέξει.
- Τα πολλά βελανίδια δηλώνουν κακοχειμωνιά
- Αν τα έλατα είναι πολύ φορτωμένα με κουκουνάρια, θα έχουμε βαρυχειμωνιά.
- Αν το σκυλί ψάχνει να βρει τόπο για να προφυλαχθεί, σημαίνει ότι θα έχουμε βαρυχειμωνιά.
- Αν εμφανισθούν πρόωρα αποδημητικά πουλιά, σημαίνει ότι θα έχουμε βαρυχειμωνιά.

ΠΗΓΕΣ

(- Λαμνάτος Βασίλης, «Οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας», Αθήνα 1982.
- Ψυχογιός Ντίνος, «Ηλειακά», διάφορα περιοδικά, Λεχαινά Ηλείας.
- Παπαρηγόπουλος Πάνος, «Λαογραφικά Καλαβρύτων», Αθήνα 1979.
- Παπανικολάου Κώστας, «Ομφάλιος Λώρος», Πάτρα 1987.
- Κριμπάς Πάνος, «Μνήμες- Ιστορικολαογραφικά Πολιανής Μεσσηνίας», Αθήνα 1986.
- «Μεγάλη Πελοποννησιακή Εγκυκλοπαίδεια», εκδόσεις Κολοκοτρώνης, 1958.
- Παπαδόπουλος Σωτήριος, «Κούβελα Τριφυλίας»,Αθήνα 1997.
- Λεωνίδας Αναγνωστόπουλος, «Η Λαογραφία της Βυτίνας», Αθήνα 2004.
- Τουτούνης Ηλίας, συλλογές και καταγραφές ανά την Ελλάδα).

Meteonews
Αντρώνι Ηλείας

Επιστροφή στο χωριό... Ο απόλυτος τρόμος του κράτους και των “μεσαζόντων”..!!

Ο κόσμος έχει παγιδευτεί μέσα στις πόλεις και απελπισμένα ψάχνει διέξοδο απο την οικονομική κρίση . Δεν μπορεί όμως να δεί την πόρτα που οδηγεί έξω απο τον λαβύρινθο.Η πόρτα αυτή υπάρχει και δείχνει προς την ΥΠΑΙΘΡΟ.

Μας απέκοψαν απο την γή μας. Μας φυλάκισαν στις πόλεις.

Υπήρξαν άνθρωποι σε αυτόν τον τόπο ( κάποτε ! ) που έσπαγαν το κρεμμύδι με τη γροθιά και το έτρωγαν με τα φασόλια που οι ΙΔΙΟΙ είχαν καλλιεργήσει.

Ανθρωποι που χτυπούσαν σκορδαλιά με τα ΔΙΚΑ τους σκόρδα , απο τον κήπο τους , και αλάτι που είχαν μαζέψει απο τη θάλασσα. Άνθρωποι που έψηναν στον φούρνο τους το ΔΙΚΟ τους ψωμί απο το ΔΙΚΟ τους σιτάρι. Πόσοι απο εμάς έχουν φάει σκορδαλιά απο ΔΙΚΑ τους σκόρδα , πρασσόπιτα απο δικά τους πράσσα και κρεμμύδια απο τον κήπο τους ; Ίσως ο ομιλών είναι απο τους λίγους τυχερούς που το 1973 έφαγε για τελευταία φορά σκορδαλιά απο τα δικά του σκόρδα. Μετά , δυστυχώς , ΕΠΛΟΥΤΙΣΑΜΕΝ ( με δανεικά ) !

Δείτε τους πολίτες αυτής της χώρας , την γενιά της πολυκατοικίας . Του άσπρου ψωμιού . Του σούπερ μάρκετ . Φοβάται το σκόρδο και το κρεμμύδι . Μυρίζουν ! Φοβάται το χωράφι και παρακαλά τον βουλευτή για θεσούλα στο Δημόσιο . Φοβάται τον ιδρώτα ! Δεν μπορεί να ζήσει δίχως κλιματιστικό και αποσμητικό !

“Οι γενναίοι γεννιούνται στην ύπαιθρο . Στις πόλεις γεννιούνται οι δειλοί” ( αυτό το είπε Χάϊνριχ Χίμλερ – διοικητής των SS – αλλά φαντάζομαι το αντιλαμβάνεστε και μόνοι σας όταν βλέπετε αυτή τη νεολαία που μεγάλωσε στην πολυκατοικία και στην καφετέρια . δεν χρειαζόταν ο Χίμλερ να σας το πεί ) ) . Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι καπιταλιστές αλλά δεν το λένε στον κόσμο . Γι’ αυτό φροντίζουν να στοιβάξουν όσο το δυνατόν περισσότερους στις πόλεις.

Η αγάπη για την πατρίδα χαλκεύεται σε μικρή ηλικία όταν δένεσαι συναισθηματικά με τα ρυάκια , τα δέντρα , τις ράχες , το χωράφι σου . Ολοι αυτοί που σήμερα πουλιούνται στο τουρκικό προξενείο ή στην αμερικάνικη πρεσβεία πού μεγάλωσαν άραγε ;

Ζούμε στην κοινωνία των “μεσαζόντων” .Για να φθάσει το φαγητό απο τα χωράφια στις πόλεις χρειάζεται κάποιος μεσάζων ( χονδρέμπορος ). Για να φθάσει ο άνεργος της πόλης σε κάποια δουλειά χρειάζεται κάποιος μεσάζων (βουλευτής ) . Ούτε κάν οι θρησκευόμενοι δεν μπορούν πια να επικοινωνήσουν με τον Θεό τους απ’ ευθείας : Και εκεί χρειάζεται ένα ιερατείο να μεσολαβήσει ! Δεν μας εκπλήσσει λοιπόν το γεγονός οτι όλοι αυτοί οι “μεσάζοντες” ήταν και είναι πάντοτε συνεργάτες και φίλοι καρδιακοί . Δεν θέλουν να ξαναγυρίσουμε στην ύπαιθρο διότι τότε κανείς δεν θα τους χρειάζεται . Ο καθένας θα παράγει και θα καταναλώνει το φαγητό του χωρίς να χρειάζεται τη βοήθεια κανενός . Η ανεργία θα είναι στο ναδίρ ( στο χαμηλότερο σημείο ) και η αξιοπρέπεια ζενίθ . Πάνω απο το κεφάλι μας θα έχουμε μόνο τον ήλιο , τον άνεμο και τη βροχή . Απο αυτά τα τρία μόνο θα εξαρτάται η τροφή μας . Μόνο αν δεν φυσήξει άνεμος και δεν βρέξει μια χρονιά θα πεινάσουμε . Τώρα στις πόλεις η τροφή μας εξαρτάται ΚΑΙ απο τον ήλιο ΚΑΙ απο την βροχή αλλά ΚΑΙ απο τις τιμές του πετρελαίου ΚΑΙ απο τα κέφια του εργοδότη μας . “ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑΝ” . Αυτό το είπε ο Όττο Στράσσερ, αλλά υποθέτω οτι και να μην το είχε πεί, ο καθένας σας το έχει αντιληφθεί ήδη. Φαντασθείτε οτι με τις πρόσφατες βροχές άρχισαν να φυτρώνουν τα σιτάρια στα χωράφια .

Με τον ανοιξιάτικο ήλιο θα μεγαλώσουν και θα δέσουν καρπό . Η γή μας θα βγάλει τροφή . Εμείς όμως στις πόλεις θα πεινάμε ! Γιατί ; Διότι η τροφή θα πουληθεί έξω για να πληρωθούν οι σπόροι της Μονσάντο , τα φυτοφάρμακα της Μπάγιερ και το πετρέλαιο των Αράβων ! Με έναν πρόχειρο υπολογισμό εκτιμώ ότι μόνο 4 εκατομμύρια κατοίκων της Ελλάδας τρέφονται απο την αγροτική παραγωγή μας . Οι υπόλοιποι ζούν με δανική τροφή ! Αυτή είναι η ουσία της οικονομικής κρίσης . Και κανείς δεν μας τα είπε αυτά έως τώρα . 

 http://galaktokomika.blogspot.gr

Παραδοσιακή ιατροσοφία

Θα μπορούσαν να γραφούν χιλιάδες λέξεις για  την παραδοσιακή ιατροσοφία , όμως θα αναφέρουμε  λίγα δείγματα αυτής της υπέροχης κληρονομιάς , η οποία αιωρείται ανάμεσα  στην παράδοση, την επιστημοσύνη  και την κοινωνική προσφορά.

Η ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ

Αρχίζουμε από μια νοσολογική οντότητα, η οποία στα παλιότερα χρόνια ήταν  πολύ συχνή , αφενός λόγω έλλειψης αντιβιοτικών , αφετέρου λόγω των σκληρών συνθηκών εργασίας,  την πνευμονία- βρογχοπνευμονία. 

Η διαβίωσης  στην ύπαιθρο  , πολλές φορές με βροχερό καιρό , χωρίς αδιάβροχο ιματισμό , λόγο έλλειψης μεταφορικών μέσων {βάδιζαν από δύο έως πέντε ώρες ημερησίως} καθώς και λόγω έντονης κόπωσης { τότε δεν ίσχυε το οκτάωρο εργασίας , αλλά το μεροκάματο μετρούσε από την ανατολή μέχρι την δύση του ήλιου]   ελαττωνόταν η άμυνα του οργανισμού και η πνευμονία-  βρογχοπνευμονία ήταν μια  συχνή ασθένεια.

Και τότε ο σεμνός και ανυστερόβουλος συνεχιστής της Ιπποκράτειας  θεραπευτικής , εφάρμοζε την μία και μοναδική θεραπευτική αγωγή , «τά υγρά καταπλάσματα».

Τά οποία καταπλάσματα ήταν επιθέματα {κομπρέσες} από ένα μάλλινο  ύφασμα το οποίο προηγουμένως  είχε εμβαπτίσει σε αρκετά θερμό νερό , τόσο θερμό , όσο πού να μην προκαλεί  εγκαύματα.  Τά επιθέματα αυτά τοποθετούνταν  στην ράχη και στο στήθος του ασθενούς .  Η αλλαγή του επιθέματος γινόταν κάθε 2-3 λεπτά περίπου, γιατί η θερμοκρασία  του χαμήλωνε βαθμιαία  από την στιγμή πού ερχόταν σε επαφή με το ανθρώπινο σώμα.   Θα διερωτάται εύλογα ο καθένας «τι είδους  θεραπεία ήταν αυτή;»

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΙΛΙΚΗ

Ήταν  μια θεραπεία απόλυτα  φιλική για τον ανθρώπινο οργανισμό , χωρίς καμμιά τοξικότητα  ή παρενέργεια.  Η τοπική αύξηση της θερμοκρασίας  του σώματος στην περιοχή  του θωρακικού κλωβού , είχε τρείς θεραπευτικές δράσεις, ήτοι:

Α]  Με την αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος στην περιοχή αυτή και η μετάδοσή της στα ενδότερα {πνεύμονες} , επερχόταν  διάλυση  των πηγμάτων  πού είχαν καταλάβει τά βρογχιόλια   και τις κυψελίδες  και στην συνέχεια  με τον βήχα αποβάλλονταν  τά πήγματα υπό μορφή φλεμμάτων.

Β]  Με την αύξηση της θερμοκρασίας , αυξανόταν η κυκλοφορία του αίματος και έσπευδαν  τοπικά στην πάσχουσα περιοχή περισσότερα αμυντικά στοιχεία του αίματος {λεμφοκύτταρα}  με αποτέλεσμα  την επαύξηση  της άμυνας τοπικά.

Γ]  Τέλος με την αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος σε έναν ασθενή  με μια φλεγμονώδη συνδρομή  είναι η πνευμονία-  βρογχοπνευμονία έχει άμεση εφαρμογή ή «ομοιοπαθητική  ιατρική»   «τά όμοια θεραπεύονταν με τά όμοια».

ΞΗΡΑ ΚΑΤΑΠΛΑΣΜΑΤΑ

Εκτός από τά υγρά καταπλάσματα  χρησιμοποιούσαν και τά ξηρά, τά οποία ήταν ευρύτερα διαδεδομένα , χρησιμοποιούμενα  για κάθε κρυολόγημα  σε αντίθεση  με τά υγρά  τά οποία αποτελούσαν   επιθετική  δραστική θεραπεία της πνευμονίας.

Τά ξηρά  λοιπόν καταπλάσματα  εκτελούντο ως εξής:

Ζέσταιναν πίτουρο από σιτάρι  

 Ολικής αλέσεως ,   μέσα σε ένα τηγάνι πάνω στην φωτιά, χωρίς  φυσικά την προσθήκη  κάποιου υγρού.  Στην συνέχεια τοποθετούσαν το ζεστό πίτουρο μέσα σε ειδικά σακουλάκια στο στήθος και την ράχη του ασθενή.

Ένα τρίτο είδος επιθεμάτων ήταν  οι «σιναπισμοί» , οι οποίοι αποτελούνταν από ένα βαμβακερό ύφασμα στο οποίο άπλωναν ένα   μείγμα ζύμης και σπόρων σιναπιού { οι σπόροι σιναπιού είναι η πρώτη ύλη για την παρασκευή  μουστάρδας}, οι οποίοι προηγουμένως είχαν υποστεί κατεργασία στο γουδί ώστε να σπάσουν και να εκκρίνουν το σιναπέλαιο  το οποίο έχει δράση ερεθιστική πάνω στο δέρμα.

Έτσι με την τοποθέτηση του σιναπιού προκαλούσαν  τοπική υπεραιμία , φλόγωση και  ερυθρότητα στην πάσχουσα περιοχή { σε μυαλγίες, διαστρέμματα, ψύξεις κ.λ.π}, οπότε και πάλι με την εφαρμογή της ομοιοπαθητικής  επερχόταν  βελτίωση  ή και ίαση από το ενοχλητικό σύμπτωμα ή σύνδρομο.

{Από την Καθημερινή 1997}

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

 ΕΘΙΜΑ  - ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
«Η ΤΖΑΜΑΛΑ» ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ. Λέξη αραβική που σημαίνει καμήλα, μια προσωποποίηση θηλυκής οντότητας με αόριστη γονιμοποιητική σημασία. Το έθιμο αυτό, γονιμοποιητικό δρώμενο της άροσης και σποράς των αγρών, συνηθιζόταν παλαιότερα στην Θράκη, να γίνεται του Αγ. Δημητρίου στις 26/10 ή σε μια άλλη μέρα, ανάλογα με τον χρόνο σποράς, που εξαρτιόταν από τις κλιματολογικές συνθήκες.
Για την καλή χρονιά σποράς, την παραμονή του Αϊ-Δημητρίου έκαναν την Τζαμάλα. Με ξύλα έκαμναν ένα μεγάλο σκελετό καμήλας, τον τύλιγαν με πανιά και προβιές, έβαζαν ουρά, ένα μακρύ κοντάρι για λαιμό, με κεφάλια αλόγου ή βοδιού με δόντια, το σκέπαζαν με προβιά και το στόλιζαν με χάντρες. Πάνω στην καμήλα έριχναν μακρύ χαλί, κάτω απ’ αυτό έμπαιναν 4 άντρες, περπατούσαν και φαινόταν σα να περπατούσε η τζαμάλα. Πάνω της κάθιζαν ένα ψεύτικο παιδί, που το βαστούσε ο τζαμάλης, με καμπούρα και κουδούνια στη μέση του.
Ύστερα από το ηλιοβασίλεμα το γύριζαν στα σπίτια με τραγούδια και γέλια… Όσοι πήγαιναν με τη τζαμάλα φορούσαν παράξενα ρούχα, με στεφάνια κληματαριών στο κεφάλι και με λαγήνια ή με κουβάδες στα χέρια για κρασί ή ούζο. Έξω από κάθε σπίτι φώναζαν: «Ε! κερά! Καλή χρονιά, καλό μπερικέτι (=σοδειά) και πολύχρονη…». Για το έθιμο αυτό, πότε γεννήθηκε, είναι απροσδιόριστο. Μεταφέρονταν από γενεά σε γενεά. Ήταν κάτι παραπάνω από πολιτιστική εκδήλωση. Τηρούνταν με θρησκευτική ευλάβεια.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟ

• Όργωμα & σπορά σιτηρών, κριθαριού & βρώμης.
• Σπορά τριφυλλιού.Ολοκλήρωση τρύγου και παραγωγή κρασιού.
• Μάζεμα φθινοπωρινών φρούτων & πατάτας.
• Κάψιμο φυτών, που έδωσαν καρπούς, για να καταστρέψουν τα αυγά των εντόμων.
• Κατεβαίνουν οι βοσκοί από τα βουνά στους χαμηλούς κάμπους (τα χειμαδιά). 
•  ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ
•   «Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σακιά δε γέμισες».
•  «Αν βρέξει ο Οκτώβρης και χορτάσει η γη, πούλησ' το σιτάρι σου και αγόρασε βόδια».
•  Αν δε χορτάσει ο Οκτώβριος τη γη, πούλησε τα βόδια σου και αγόρασε σιτάρι».
•  «Οκτώβρης βροχερός, Οκτώβρης καρπερός».
•  

 http://xwrapaidiwn.blogspot.gr